հեյ
մի քանի օր առաջ Սառան օֆիսում մի սենց բան էր կարդում. «Եթե աշխարհում ապրեր ընդամենը 100 մարդ, նրանցից 57-ը կլինեին Ասիայից, 21-ը՝ Եվրոպայից, 14-ը՝ Ամերիկա աշխարհամասից և 8-ը՝ Աֆրիկայից: 52-ը կլինեին կանայք, 48-ը՝ տղամարդիկ, 30-ը սպիտակամորթ, 70-ը՝ ոչ սպիտակամորթ»։
ինչու՞ նորից հիշեցի՝ մեր իրանցի ընկերներից մեկը Հայաստան է տեղափոխվում, ու իր համար բնակարան էր պետք ընտրել։ գտանք բնակարան՝ փոքր կենտրոնում, նորակառույց շենքում, լուսավոր, երկու բաց պատշգամբով, կոդ DP….մի րոպե, շեղվեցի։ ամեն ինչ առաջին հայացքից հրաշալի էր, տան տիրուհին էլ քաղաքավարի էր ու կիրթ…մինչև էն պահը, երբ իմացավ, որ բնակիչը Իրանի քաղաքացի է լինելու։ չեմ ուզում հիմա կրկնեմ իր բառերը, կամ ասեմ՝ ինչքան վատ արտահայտվեց մեր հարևան ժողովրդի մասին՝ ելնելով իր տխուր փորձից։ էդ ամեն ինչի կողքին նա ասաց՝ «եթե իմանայի պարսիկա, գոնե բարձր գին կասեի» ու գինը բաձրացրեց քսան հազար դրամով ։Դ ըմմ… շատ էժան ռասիզմ էր, ինչ խոսք։
երիտասարդին անձամբ եմ ճանաչում ու գիտեմ նրա որակներն ու տեսակը ու ցավում եմ շատ իր համար, որ իր ազգակիցների վարքի պատճառով չկարողացավ էդ սիրուն տան մեջ ապրել։ տան տերը, իհարկե, նրա անգլերեն խոսքը լսելուց հետո մի պահ կոգնիտիվ դիսոնանսի մեջ էր ընկել, բայց չափահաս մարդ մը, որ նման արգահատելի վերաբերմունք ուներ ջութակի նման ազնվագույն գործիքի նկատմամբ, մենք նրա հետ գործարքի մեջ չէինք մտնի ոչ մի դեպքում։ իրեն ասացինք, ինչ խոսք, որ չի կարելի նման կերպ արտահայտվել մարդու մասին, երբ նրան չես ճանաչում, միայն գիտես, թե որտեղա ծնվել… ու վերջապես, ժողովուրդ, ո՞ր դարնա։ գիտե՞ք, որ աշխարհում գոյություն ունի գլոբալիզացիա, գիտե՞ք, որ էդ ամեն ինչի արդյունքում հիմա մենք շատերս նույն հագուստն ենք հագնում, նույն ավոկադո տոստն ենք ուտում ու նույն լատեն խմում, ինչ, որ մեկը, որ երբեք Հայաստանում չի եղել ու չի լսել հայերի մասին։
ուզում եմ պատկերացնել՝ ի՞նչ կզգար էդ աղջիկը, երբ իր՝ ինչ-որ տեղ ապրելը, աշխատելը մերժեին մենակ նրա համար, որ հայա։ (ես ի դեպ ունեցել եմ նման փորձ) թե՞ մենք հինավուրց ազգ ենք հզոր մշակույթով ու անցյալով ու Տիգրան Մե/ծով-ից ծով Հայաստանով։ մի օր պետք է առաջ նայենք չէ՞։
ես հասկանում եմ, որ մեդալը երկու կողմ ունի, ու կարելիա արդարացնել աղջնակին, քանի որ նախկին պարսիկ վարձակալները փչացրել էին գույքը, բայց այ քեզ բան, հայերն էլ են գույք վնասում, իսկ ինքը էդ մարդուն չէր ճանաչում նման կերպ արտահայտվելու համար։
մի խոսքով, քանի դեռ շատ վատ բառեր չեմ ասել, ուզում եմ մի պահ մոռանանք մարդու ազգությունը, քաղաքացիությունը, նախնիներին, քաղաքական հայացքները, սեռը, սեռական կողմնորոշումը ու մարդուն վերաբերվենք որպես անհատ։ հերիքա -իզմ-երով ապրենք։
մենք վաղ թե ուշ կգտնենք այլ բնակարան, ինքը կգտնի այլ վարձակալներ, որ հուսով եմ կավիրեն էդ տունը, բայց էս ամեն ինչից ես մենակ կհիշեմ իմ հիասթափությունը ու իրա խոսքերը՝ «ես պարսիկներին չեմ տալիս»…
նման մարդիկ խայտառակում են մեր րեսպուբլիկան։
հոգ տար քո մասին