հեյ

երեք տարվա ընդմիջումից հետո երեկ վերջապես հանդիպեցի կուրսընկերուհիներիս ու մի քանի կարևոր եզրակացություն եկա՝ 

մենք մեր շրջապատի արդյունք ենք։ 

չորսս էլ հստակ համոզվեցինք, որ տարիները մեզ իրարից ոչ մի թիզ չեն հեռացրել։ ոնց երրորդ-չորրորդ կուրսում էինք դասերից հետո/առաջ/ընթացքում հավաքվում մի տեղ դաս անելու, խոսելու, ուտելու, բողոքելու, էնպես էլ երեկ էինք՝ առանց ձևերի ու ձևականությունների։ իրենք էն քիչ մարդկանցից են, ում մոտ կարծիքս բաց արտահայտում եմ, սպասում եմ քննադատությունների, իրանք էլ սպասեցնել չեն տալիս։ իրենք լսում են ինձ, իրենք սիրով թույլ են տալիս, որ ես ընտրեմ՝ որտեղ ենք հանդիպում, ինչ ենք անում, ես էլ դե առանց երկար-բարակ մտածելու՝ սաբ ենք գնում ։Դ 

ալկոգելյան օրեր

մենք նախանձում ենք ուրիշ երկրներին, բայց մեկա՝ մերն ենք սիրում։ 

Աշխենը Ռուսաստանում էր, նոր ա վերադարձել։ կիսվում էինք տպավորություններով, թե ոնց ենք ետ հարմարվում հայաստանյանին։ ինքը պատմումա, որ մի անգամ երթուղային նստելուց անմիջապես գումարը տվելա վարորդին, որովհետև Ռուսաստանում էդպես էր․ կամ  գումարն ես տալիս, կամ քարտն ես անցկացնում։ Գերմանիայում ու Մալթայում էլ էր էդպես, ու ինձ թվումա՝ բոլոր նորմալ երկրներում կա էդ քարտային համակարգը։ ես իսկապես երազում եմ, որ մի օր մեզ մոտ էլ էդպես կլինի։ մի քանի օր առաջ արդեն կանգառ էի հասել ու նոր նկատեցի, որ ընդհանրապես մանրադրամ չունեմ։ կանխիկ միայն քսանհազարանոց ունեի ու ավելի քան վստահ էի, որ եթե էդ քսանհազարանոցը (ցույց) տամ վարորդին, ինձ պատուհանից դուրս կնետի։ մի քանի խանութ մտա, ու դե էլ չասեմ՝ չմանրեցին։ ես էլ մոտեցա կրպակին ու կրպակի տատիկին խնդրեցի, ոչ մինչև երեկո վերդարձնելու պայմանով ինձ 100 դրամանոց տա։ տատիկը բարի էր։ ես իջա քաղաք, գործերից չուշացա։ իհարկե, պատմությունս հեփի էնդ ունի, բայց ես ավելի շատ կուզենայի, որ չլիներ էդ պատմությունը, ես ունենայի քարտ, որի համար ամսվա սկզբում կվճարեի որոշակի գումար ու ամբողջ ամիս հնարավորություն կունենայի դրանով երթևեկել։ 

համալսարանը գիտելիքից բացի ամեն ինչ տալիսա։ 

Բրյուսովում անգլերեն սովորել ենք, սովորել ենք թարգմանություն, բայց չորսիցս ոչ մեկը թարգմանություն չի անում հիմա։ բրյուսովում սովորել ենք լինել ընկեր, օգնել իրար, իրար ենք սովորել։ հիշեցինք մարդկանց առաջին կուրսում ու համեմատեցինք իրենց էսօրվա հետ։ համալսարանը կոփումա մարդուն, ավելի լսելիա դարձնում բառի բուն իմաստով։ (: 

առաջ ենք գնում։

երբ Լիանն ու Աշխենը քննարկում էին CRM համակարգերը, դրանց կարևորությունն ու անհրաժեշտությունը, աշխատավայրում ավելի արդյունավետ գործելու հնարավորությունը, ես (ոնց որ միշտ) վերացա մի պահ էդ թեմաներից ու մտածում էի՝ գրողը տանի, մի որոշ ժամանակ առաջ մեր միակ թեման էս մոդուլի հարցաշարն ու էն դասախոսի լեկցիաներն էին։ ուրեմն մի տեղ հասել ենք։ ուրեմն իզուր չէր։ 

ոչ միայն մասնագիտական։ 

կուրսեցիների մեծ մասը ամուսնացել են ու արդեն մամաներ են (հա, Բրյուսովում կուրսեցի=աղջիկ)։ իմ համար էլի ադապտացվելու թեմայա, քանի որ ես դեռ չեմ կարողանում զգալ տարիները, տարիքը։ ու որ իմ կուրսեցիները/ընկերուհիները մամաներ են, ինձ հարկավորա մի պահ ստոպ տալ ու դանդաղ ընկալել ինֆորմացիան։ 

մի խոսքով։ ես իսկապես շնորհակալ եմ բոլոր էներգիաներից, որ էս երեխեքն են իմ շրջապատը ու ընդհանրապես՝ իմ շրջապատնա իմ շրջապատը։ ես իրանց նայելով ոչ միայն հուսով եմ, այլ նաև վստահ եմ, որ ավելի լավ ապագա ենք ունենալու, քան կարծում եք։ եթե միայն բոլորը իրանց աշխատանքը սիրեին նենց, ոնց Լիաննա սիրում իր աշխատանքը․․․ 

գրկ։ պաչ։ 

հեյ

մենք հիմա ապրում ենք օրերում, որտեղ -իզմ-եր շատ կան՝ էյջիզմ, սեքսիզմ, ռասիզմ, ֆեմինիզմ․․․ու էս ամեն ինչի ֆոնին շատ դժվար է արտահայտել միտք ու չպիտակավորվել, չորակավորվել որպես ասենք՝ ռասիստ․․․ իմ անձնական կարծիքն այս ամենի մասին մարդուն անկախ որևէ պատկանելիությունից հարգելն է, իսկ նրան կարելի է գնահատել միայն իր անձնական որակներից ելնելով՝ վերանալով ցանկացած արտաքին ու ներքին գործոններից։ մարդուն հարգելու ամենաառաջին նախապայմանը նրա ազատությունը, նրա անձնական տարածքի սահմանները չհատելն է, նրան սեփական կարծիքի իրավունք, սեփական միտքն արտահայտելու հնարավորություն, սեփական կյանքը վարելու արտոնություններ տալն է․․․ 

նկարը թեմայի հետ էնքան  կապ ունի, ինչքան ուրիշները ձեր որոշումների հետ

տպավորություն է, որ սա պետք է լիներ նորմալը, ավելորդ լիներ քննարկել, էն էլ 21-րդ դարում, երբ այլ մոլորակներում կենսապայմաններ ենք որոնում, երբ արհեստական բանականության մասին ենք խոսում, բայց շատ ցավալի իրականության եմ բախվել ու անպայման ուզում եմ խոսել էդ մասին: 

հայաստանյան իրականությունը ծայրահեղությունների բնօրրան կարող ենք համարել։ երբ փողոցով քայլելիս տեսնում եմ հպարտ կեցվածքով, վստահ քայլվածքով կնոջ, որը  գործնական հեռախոսազրույց է վարում կիրթ ու հաճելի բառապաշարով, հետո սրճարանի մոտով անցնելիս տեսնում եմ հենց նոր աշխատանքից դուրս եկած լանչող աղջիկների, որոնք բովանդակալից քննարկում են վարում գրքերի, աշխատանքի, ֆիլմերի մասին, հպարտանում եմ, որ այո, ունենք պոտենցիալ ու ինչ-որ տեղ սայլը շարժվում է․․․

մի քանի կմ այն կողմ՝ մարզերում, շատ ավելի տխուր պատկեր ունենք։ երբ արդեն չափահաս աղջկան կամ կնոջը արգելվում է ընտրել իր կողակցին/մենակությունը, իր հագուստը, ապրելավայրը կամ աշխատանք/ուսում ունենալը, ուղեղս էդ ինֆորմացիայից մերժում է իրականությունն ընդունել։ իսկապես երևի շատ քիչ եմ կողքերս նայել ու ինձ համար որոշել էի, որ դե հա, հիմա որ դարնա որ․․․ 

no caption here 🙂

ու էս ամեն ինչը ընտրություն է, որի հիմքում կան մի շարք հանգամանքներ` ֆինանսական վիճակ, ապրելավայր, ծննդավայր, ինտելեկտուալ բեքգրաունդ, բնավորություն, տեսակ։ Fun fact` այս հանգամանքներին առաջնային տեղ տալ-չտալն էլ է ընտրություն։ Իհարկե, խոսելը շատ ավելի հեշտ է գործելուց, բայց սեփական ինչ-որ չափով փորձ ունենալս թույլ տալիս է վստահ ու հստակ ասել, որ ընտրությունը քո ձեռքում է։ երբ կյանքի փուլերից մեկում քեզ հարցնում ես՝ իսկ ես ուզու՞մ եմ դա, շնորհավորում եմ, դու ազատ ես։ երբ էդ հարցը ստիպված ես տալ ուրիշին, բայց այլ կառուցվածքով․ իմա՝ կարելի՞ է, էդ պահին հող ես լցնում ազատությանդ վրա՝ հաստ շերտով  հող, որից սակայն ոչինչ չի աճելու ու դու էլ չես աճելու։ 

Իսկ թույլտվություն հարցնում ես, որովհետև հետագա քայլերիդ պատասխանատվությունը վերցնելու կամք, ներուժ ու վստահություն չունես։ Կայացած մարդը (մտավոր, ֆիանանսապես, անհատապես) գիտի իր բոլոր արարքների հնարավոր հետևանքներն ու արդյունքները, ու կարող է միայնակ որոշել՝ կարո՞ղ է, թե՞ չէ։  

ուրեմն ես քեզ խնդրում եմ, էս պաթոսական նոտայիս ուշադրություն չդարձնել, գտնել էն ճանապարհը, որով կարող ես մենակդ քայլել՝ առանց ինչ-որ հենարան փնտրելու։ ասումա՝ երկու ուղեղը ավելի լավ է։ ես համաձայն եմ, բայց միայն մի դեպքում, երբ երկուսն էլ այնքան էն ինքնուրույն ու ինքնաբավ, որ ոչ թե մեկը մյուսի վրա պիտի հենվի, մեկը մյուսի հույսին մնա, այլ միայն ընկերակցեն իրար, կիսվեն հաջողություններով, օգնեն մի պահ կտրվել դժվարություններից, երբեք չպարտավորեցնել դիմացինին ու պարտավորություններ չվերցնել։ 

եթե հենց նոր որոշեցիր, որ ուզում ես ինքնուրույն ու ազատ լինել, բայց մտածում ես՝ ոնց․ 

• (ինքնա)կրթվիր
• մի վախեցիր
• վստահիր քեզ
• տարբերվիր
• երազիր
• ազատվիր բոլոր կաղապարներից ու կոմպլեքսներից

ի վերջո ամենկարևորը ազատությունն է, չէ՞ (: 

գրկ 

հեյ

ես երբեք չէի ուզենա գրել էս մասին, քանի որ շատ անձնական թեմա եմ համարում, բայց խնդրում եմ, ախր Հայաստանում ինչ անձնական կյանքի մասին է խոսքը, երբ ցանկացած ծանոթ տեսնելիս հարցնում ա՝ բա ինչքան աշխատավարձ ես ստանում, բա ինչի չես ամուսնանում, բա ինչի եկար Գերմանիայից․․․․ ու էդ հարցերից ամենավատը՝ բա ինչի չես միս ուտում։ 

նախաճաշ Ամստերդամում

երբ որոշեցի, որ այլևս սննդակարգիցս բացառելու եմ կենդանական ծագման ցանկացած ուտեստ, բավականին երկար ու խորը ուսումնասիրություն արել էի ու մի օրվա, մի վայրկյանի որոշում չէր։ Էդ ուսումնասիրութուններին զուգահեռ ես ինձ համար ընտրեցի նոր կենսակերպ, ու ինչքան էլ ցավում էի էն մոտ մարդկանց համար, որ շարունակում են վնասել օրգանիզմին, հստակ որոշեցի ոչ մեկին ոչ մի դեպքում չհամոզել հրաժարվել մսից կամ կաթից․․․ քանի որ հասկանու՞մ եք՝ դա անձնական կյանք է, անձնական որոշում, գիտակցում և այլն․․․ 

Գերմանիայում շատ ավելի հեշտ էր, զի roommate-ս շատ, չափից շատ հանդուրժող էակ էր, մենք, ինչքան էլ նման ենք, ունեինք մեր տարբերություններն ու իրար հասկանում, ընդունում էինք։ Հայաստանում սկսեց մի փոքրիկ պատերազմիկ։ Հենց առաջին օրվանից՝ ո՞նց, բա դու խորոված հիմա չես ուտելու՞։  

վեգան թխվածքաբլիթներ made by me

ընտանիքիս անդամները շատ ավելի հեշտ տարան կյանքիս էս փոփոխությունը, քան սպասում էի։ Մի քանի հատ՝ իմ սարքածները չես ուտում, մի քանի ճաշկերույթի ժամանակ՝ բա դու հիմա ինչ ես ուտելու ու վերջ․․․ հետո իմ համար հատուկ ուտելիք են առանձնացնում ու yeah, kind of feeling special… 

ընկերներս…գրկ իրանց․․․ Արփիենց տանեցիները օրինակ, ամեն անգամ, երբ ես եմ հյուր, պատրաստում են ինձ համար հատուկ․․․ Իսկ դե եթե դրսում ենք ուտում․․․ասումա՝ կներես, բայց ես միս եմ ուտելու ։Դ 

շատերը կարծում են, որ դժվար ա Հայաստանում վեգան ապրելակերպ ունենալը։ Ես կասեի՝ հա, գուցե միքիչ թանկա։ Դժվար չի։ Նույնիսկ, եթե վեգան take away կապուչինո եք ուզում, Սայաթ-Նովայի վրա Օպերայի մոտ սիրուն աղջիկներ կան, որ ձեր համար կսարքեն կապուչինո սոյայի կաթով։ Yey! 

ու հա, մենք մենակ կանաչի չենք ուտում։ Ընդհակառակը՝ բավականին բազմազան եմ սկսել սնվել, նոր բաղադրատոմսեր եմ գտնում կամ հորինում ու եթե պետք լինի, դիմեք։ 

գրկ։

երբ դեռ նոր էի գրանցվել ֆեյսբուքում ու այն դեռ չէր վերածվել բացասական էներգիայի ու կեղծ լրահոսի արտադրամասի, հավես էր, ինչ խոսք․․․ այն ամենը, ինչ շատ հեռու էր թվում՝ մարդիկ, վայրեր, իրողություններ, մի տեսակ մոտենում էին ֆեյսբուքում, մի տեսակ կարողանում էիր շփվել, քոնը դարձնել։ Էդ որոնումների մեջ մի օր գտա Փոքրիկ Իշխանին նվիրված “միակ” խանութը: Քանի որ խանութը Փարիզում էր, ես՝ Սյունիքում ու տենց մի տասներորդ դասարանում էի դեռ, միակ միտքը, որ առաջացավ՝ հավանեմ էջը, միգուցե մի օր պետք կգա։ 

ուշացած հանդիպումները իմ կյանքի անբաժան մասն են։ միգուցե սխալվում եմ, միգուցե հենց էդա ճիշտ ժամանակը, ես եմ շտապողը, բայց մի բան հաստատ ա՝ շատ պատմություններ ունեմ, որտեղ ես ծանոթանում եմ ու ինձ հետ ծանոթանում են մի քանի տարի հետո միայն։ 

ու տենց․․․ էջը հավանելուց յոթ տարի անց

սա գլխարկ չէ

 ես Փոքրիկ Իշխանի խանութից նամակ եմ գրում տուն էն մասին, որ երազանքներն իրականանում են, իմ ամենասիրած փինն եմ գնում ու վաճառողի հետ մի ժամ զրուցում եմ էս պատմության, Հայաստանի ու ճամփորդելու մասին։ Էդ պահին նույնիսկ ես չէի հավատում, որ հաաա Լիլ, էդ խանութնա․․․

․․․․․

արդեն մի քանի օր էր (անցյալով վերջապես) մոռացել էի, որ իմ լավագույն հատկանիշներից մեկը (համեստագույն կերպար), որ ձեռք եմ բերել էս փորձից՝ սպասելն ա, չշտապելն ա, ամեն ինչին ու ամենքին իրենց ժամանակին ընդունելնա։ ու էդ իրենց ուշանալուց չկոտրվելը մի տեսակ, հավատում ես չէ՞, հեշտ չի։ ինձ ճանաչողները գիտեն, որ ես պունկտուալ չեմ։ ես միշտ մի տասը-տասնհինգ րոպե շուտ եմ։ 

հիմա էդ սպասելու փուլերից մեկնա։ ու ինչքան, որ գրում եմ սա, որովհետև կարոտել էի քեզ ու բոլգս, գրում եմ, որ համոզեմ ներսիս շտապողին, որ պետք է ճիշտ ժամանակին սպասել։ ու էդ սպասելու րոպեները պետք ա լցնել երազելով՝ նույնիսկ անհնարը։ 

լավ մնա։ 

տատս էն մարդկանցից էր, ում մասին ասում են՝ ունի կենսագրություն․․․դեռ շատ դժվարա տատիկի մասին անցյալով խոսել․․․տատը դեռ կա, քանի ապրում են պատմությունները իր մասին, քանի վառարանի շուրջ նստած ենք ու մաման պատմումա, որ ․․․․

տատը պետք է հարսանիք գնար՝ Աշխաբադ․․․ մի քանի ամիս անց կպարզվի, որ անձնագիրը գարնանային վերարկուի գրպանում էր մնացել  նախորդ ընտրություններից, բայց էդ օրը չկար ու չկար․․․ամբողջ տունը խառնեցին իրար, անձնագիրը չգտան։ Տատիկի հինգ քույրերը, ամենքը մի երկրի մի քաղաքում էին՝ Աշխաբադ, Լոնդոն, Երևան․․․Ամուսնանում էր Աշխաբադի քրոջ տղան ու պապը համաձայնել էր, որ տատը գնա հարսանիքի․․․ Պապը համաձայնել էր, բայց անձնագիրը չկար։ 

Տատը երգել շատ էր սիրում։ Մի քանի տարի առաջ բուկինիստից գտա մի երգարան՝ ծննդյան նվեր տատիկի համար։ Մամային ասել էր՝ ոնց որ ընտրած լինեն իմ համար, բոլորն իմ սիրած երգերն են․․․ Ամեն զանգի վերջում տատը երգարանից մի երգ պիտի երգեր, հետո ասեր՝ ապրես, ապրես․․․ Շատ էր սիրում ու հաճախ էր երգում Իմ եղեգը, հիմա մենք էլ ենք սիրում․․․ 

Տատը երգել շատ էր սիրում ու գտավ հարսանիք գնալու ձև։ Կանչեց հարևանի տղային, որպեսզի օգնի մագնիտոֆոնով ձայնագրել։ Երգեց, ձայնագրեց մի ամբողջ ձայներիզ՝ իր երգած երգերով ու ուղարկեց Աշխաբադ։ 

Էդպես ամբողջ հարսանիքի ժամանակ էդ երգերն են լսել․․․,-ավարտում ա մաման պատմությունը։ Բոլորս իրար ենք նայում, ես միացնում եմ Եղեգը, լսում ենք, ժպտում, որովհետև չկա պատմություն տատի մասին, որ չստիպի ժպտալ։ 

Տատի նկարն էլ՝ գրապահարանի վրա դրված, նայումա մեզ, ժպտումա ու ասում՝ ապրես, ապրես․․․ 

ինչպիսի գործատու պետք չի լինել 21րդ դարում։ սա կարող էր լինել վերնագիրը։ բայց դա կդիտվեր որպես միջին վիճակագրական գովազդ։ դրա համար էլ վերնագրեցի թուզ, նուռ ու ձմերուկ։ համով բաներ են ինչ խոսք։ 

ես մոտավորապես երկու ամիսա ինչ Հայաստանում եմ ու աշխատանքի փնտրտուքներով անընդհատ հարցազրույցների, հանդիպումների, ինչ-որ դիմումներ լրացնելու, CVներ ուղարկելու խառը գործերի մեջ եմ։ Բանն այն է, որ ես նորմալ աշխատանք եմ ուզում։ Անդրանիկը ճիշտա թե՝ Հայաստանում գործ գտնելը բարդ չի, Հայաստանում լավ գործ գտնելնա բարդ։ 

հիմա կիսվեմ էս երկու ամսվա փորձովս ու որ ամենակարևորնա՝ ասեմ ինչ եմ հասկացել էս ամեն ինչի արդյունքում։ իրականում փորձս էդքան էլ դրական դեպքերի շարք չի։ հիմնականում զարմանքա եղել բացասական ֆոնի վրա, եղելա հիասթափություն, եղելա անպատասխան մնացած էլ փոստեր ու ինչ-որ տարօրինակ պայմաններով Internship/փորձաշրջաններ։ 

ամենավատ բանը, որ կարա լինի աշխատանք փնտրող մարդու հետ էդ ուղարկած CV-ին պատասխան չստանալն է։ ի՞նչ են անում HR-ները՝ ոչ մեկ չգիտի։ Ժող, եթե չունեք աշխատող, որը կգրի մերժելու նամակներ (ամենատխուր գործը երևի), ես գիտեմ մարդ, որ կաներ էդ։ (ես էլի) մանավանդ էս դարում գոնե հնարավոր է ավտոմատ ուղարկել էդ նամակը։ ոչ թե թողնել, որ մարդը երազ տեսնի ու երազում գուշակի՝ կկանչեն ինձ հարցազրույցի թե չէ։ 

ավելի վատ փորձա եղել՝ էսօրվա մեջ կասենք անցել եք հաջորդ փուլ թե չէ, որպեսզի լինի հաջորդ փուլի հարցազրույցը։ չեն ասել։ մարդիկ զբաղ են։ նոր աշխատող են ման գալիս ու քո հավեսը չունեն։ 

ավելի վատ փորձա եղել՝ հիմա դու փորձաշրջան ես անցնում։ քեզ փորձում ենք հազար ձևի, մինչև տեսնենք էլ ինչ պայմանների կդիմանաս, որ ամենավատով աշխատեցնենք։ ժող, չէ, ես ազատ քաղաքացի եմ, ես ունեմ իմ պայմանները, ինչքան էլ որ էս պահին իսկապես աշխատել եմ ուզում, ես դեռ ունեմ իրավունքներ։ 

ավելի վատ փորձա եղել՝ հարցազրույցը ասենք PR մենեջերի համարա, պարզվումա դու համ էլ պիտի անես sales, copywriting, SMM, Project Management, հաց դնես, սեղանը հավաքես, ճագարներին կերակրես, ծխնելույզները մաքրես․․․ 

ավելի վատ փորձա եղել՝ ուղարկել եմ CV, հաջորդ օրը ստացել եմ պատասխան նամակ, որտեղ կար Excel file, հարկավոր էր ներբեռնել, լրացնել անուն, ազգանուն, տարիք, հասցե, վարորդական վկայական, անձնագրի տվյալներ ու հետո հետ ուղարկել իրենց էդ ֆայլը։ 

․․․․ ուզում եմ հասկանալ՝ էսքան ոչ պրոֆեսիոնալ մոտեցումներով ոնց են պորֆեսիոնալ ու սրտացավ աշխատողներ ուզում ունենալ։ մաման երևի ճիշտա՝ ես միքիչ չափից շատ բան եմ ուզում, շատ պերֆեկցիոնիստ եմ։ բայց գոնե գիտեմ ուր եմ գնում։ ու նենց միքիչ էլ համոզված եմ ախր, որ ես նորմալ պահանջներ ունեմ։ ժամանակաշրջանին ու ունեցածս փորձին հարիր։ 

էսքանից հետո չեմ կարա չասեմ, որ հրաշալի մարդկանց ու կազմակերպությունների հետ ծանոթացա էս ընթացքում։ երկրի ապագայի համար ինչ-որ բան անող մարդիկ, որ զուտ փող աշխատելու նպատակ չունեն։ ասենք ուզում են այլընտրանքային կրթություն ստեղծել, երեխեքին մտածել սովորեցնել, առաջ նայել ու ինչու ոչ՝ կողքերը նայել։ 

կարևոր մի բան հասկացա՝ ինչքան էլ որ պարապ մնաս, հազար բան կա անելու, գոնե ինքնակրթվելու ժամանակ ունես, բայց երբեք մի արա էն, ինչ դուրդ չի գալիս։ երբեք մի համոզիր քեզ, որ էսօր միքիչ ուրիշ կլինի։ ես մի քանի օր համոզեցի, ես մի քանի անգամ փորձեցի․․․ 

բլոգը իրականում գրել եմ սեպտեմբերին։ 

update: հիմա ունեմ աշխատանք։ not the dream job I have always imagined, բայց ինչ-որ նոր սքիլեր սովորելու տեղ ա։ զուգահեռ էլի ուսումնասիրում եմ աշխատաշուկան․․․էս օրերին դժվար մեծ փոփոխություններ լինեն, բայց ես ապագայի հետ մեծ հույսեր եմ կապում։ 

ինչ-որ մի ժամանակից սկսել եմ կարևորություն տալ երազներիս։ կար ժամանակ, որ նույնիսկ «իրականանում» էին․ ասենք՝ տեսնեի մեկին երազումս ու հաջորդ օրը մի լուր լսեի իրենից, կամ զանգ ստանայի, կամ մեկը պատմեր իր մասին առանց իմ հարցնելու։ 

ու էսօր հիշել եմ իմ մանկության ամենաառաջին երազը։ մոտ չորս տարեկան էի։ զարմացա՝ որ ծանոթներիցս ոչ մեկը չէր հիշում իր առաջին երազը։ 

մեր ու մեր հարևանի բակերի միջև մի հատ քարե պարիսպ կա։ շատ բարձր չի, միքիչ տանջվելով բարձրանում էի փոքր ժամանակ։ ու էն օրերին, երբ տուն էի գալիս ու դուռը փակ էր լինում, կամ ուղղակի հավես կար, մտնում էի հարևանի բակ, քանի որ իրենք դարպաս չունեին, պարսպի վրայով թռնում մեր բակ ու մտնում տուն։ Մեր բակի կողմի դուռը երբեք չեն փակում մերոնք։ 

երազումս մեր հարևանը ջղայնացել էր, որ ամեն անգամ մտնում եմ իրենց բակ ու որոշել էր ինձ սպանել։ ես ընկերներիս հետ էի ու տենց, որպեսզի իրենք չպատմեին, որ ինքն էր ինձ սպանողը, իրենց էլ էր ուզում սպանել։ (վերացնել հանցանշաններն ու վկաներին, այո) ու մենք փախնում էին իրենից։ 

փողոցի վերջում մի տուն կար, որից ես միշտ վախեցել եմ։ ես համոզված էի, որ էդ տանը վհուկն ա ապրում։ էն որ մեծ ավելով թռնում են։ բայց երազումս ես գնացի էդ վհուկի բակ, որպեսզի թաքնվեմ մեր հարևանից։ 

ինչևիցե։ երազս հեփիէնդով չի։ հարևանս գտավ ինձ ու սպանեց ատրճանակով։ ես մինչև հիմա հիշում եմ էդ զգացողությունը։ ոնց ասենք՝ ասեղ մտնի գլխիդ մեջ ու էդ ձայնը լսես․․․էն որ սառը ջուր ես խմում միքիչ անհարմար ու սվվումա ատամդ։ էդ զգացողությունն էր, որ ինձ սպանեց։ ու ես մահացա։ 

էս օրերին բոլորիս երազները միքիչ կամ միքիչ շատ պատերազմական են, կռիվներ են, ԱԹՍներ են ու մահեր։ 

ամենավերջում ուզում եմ, որ մենակ մեր երազներում էդպիսի բաներ տեսնենք ու զգանք։ 

խաղաղ։ 

-եթե ոչ մի բան չես նախատեսել, լավ միտք ունեմ ծնունդիդ համար` արի կավագործության գնանք Էջմիածնում,-ասումա Արմինը սեպտեմբերի 25-ին ու ես մտածում եմ, որ էդ լավագույն տարբերակնա անիմաստ աղմուկ անելու, ուշադրության կենտրոնում, տենց մի տեսակ արհեստական նշելու: 

   

   

  եկան ու նստեցին ծերուկները կիսամութ սենյակի կենտրոնում։ բոլորեցին փայտի սեղանի շուրջ հինգ ուղեղները։ բոլորը ալեհեր, բոլորը կնճիռներով ու բոլորը կյանքից։ մեկը ծովահենի նման փակել էր աչքը սև կտորով, հավանաբար գիշերն ավելի լավ տեսնելու համար։ ու հենց բարևից հետո կատակեցին աչքը սև կտորով փակելու մասին, կատակեցին թեթև, ծիծաղեցին ծանր, ու գնացին առաջ քննարկելու քեզ, քո կյանքն ու քո ճանապարհը։

   ու ինչ կխոսեն նրանք քո մասին։ ամեն օր տեսնում են ինչպես ես հոգնած ու ալարկոտ բացում աչքերդ։ հաստատ տեսնում են պատին գրված մտքերդ՝ ուզում եմ նորից քնել։ չեմ ուզում արթնանալ։ ուզում եմ նորից ծնվել։ պետք էր գուլպաները միանգամից լվանալ, ոչ թե թողնել սենյակում։ շանը պետք է դուրս տանել։ առանց այդ էլ երկար եմ քնել։ մեղք է բոբին։ բոբին քո շունն է։ շանդ անունը բոբի է։ իսկ դու էսքան ժամանակ չես նկատել, որ անունը նրան դուր չի գալիս։ միայն մի դեպքում է մոտդ գալիս, երբ կանչում ես՝ բոբի ջան, բոբչկա։ այսինքն շունդ սիրում է, երբ սիրում ես իրեն։ բայց չի սիրում, թե ինչ անուն ես ընտրել իր համար։ ինքը ավելի շատ կուզեր երևի լեսի կոչվեր։ կանչում ես լեսի։ մի տեսակ զարմացած նայում է վրադ։ ծերուկներից մեկը արագ գրառում է այդ հայացքը՝ շունը ուրախացավ լեսի կոչվելուց։ դու վեր ես կենում ու գուլպաներդ տանում ես լվացքի մեքենայի մեջ գցելու։ լեսին պոչը ուրախ շարժելով մոտենում է մուտքի դռանը։ եկա։ ասում ես դու ու խալաթդ գցում ես հագդ։ մենակ թե հարևաններից ոչ մեկը չնկատի, որ ես շանս հետևից չեմ մաքրում։ մտածում ես դու, որովհետև մոռացել ես հետդ պոլիէթիլեն վերցնել։ հահ։ գրառում է ծերուկներից մյուսը։ ճակատին կնճիռներ կան, որտեղ դարերով գրվածքներ կարող ես կարդալ։ մտքեր կարող ես լսել։ իսկ ծանր ժպիտի տակ մի քանի էջանոց նախադասություններ են, նրանցից որ չեն ավարտվում։ դու բերում ես շանը տուն։ նրա ու կատվի համար կեր ես լցնում ամաններում ու գնում ես քո խոհանոց, քո նախաճաշի հետևից։ լեսին չմփչմփացնելով է ուտում իսկ սարիին դա դուր չի գալիս։ մի տեսակ նեղացած նայում է քեզ՝ ինչի ես մեր կերամաններն իրար այսքան մոտ դրել։ դու չես հասկանում։ ծերուկը գրառում է անում նոթատետրում ու քեզ հիշեցնում է, որ գազօջախին սուրճ կա։ չես հասցնում անջատել, բարձրանում է։ բայց վերջին պահին փչելով իջեցնում ես սուրճն ու էսօր էլ հարկ չկա գազօջախը լվանալու։ մոտենում ես պատուհանին ու մտածում, որ կյանքն ի վերջո էդքան էլ վատը չէ։ մանավանդ երբ հասցրել ես սուրճը անջատել։ ծերուկը խնդմնդում է քթի տակ ու գրառման կողքին վերջակետ ու փակագիծ է նկարում՝ հետո հիշեցնելու համար, որ էդ պահին ժպտացել ես։ 

մյուսը քեզանից դժգոհ է, որովհետև գիշերները ուշ ժամին շատ գարեջուր ես խմել ու ստիպված ես եղել մի քանի անգամ ստամոքսի  ցավից արթնանալ։ գլխացավերդ էլ էնքան հաճախակի են դարձել, որ խեղճը ամեն անգամ պետք է քեզ բզի, որ հիշես ջուր խմել։ ինչքան համոզեց, չգնեցիր էդ դեղին կպչուն թղթերից, որ սառնարանի վրա փակցնես ու հիշեցնեն քեզ ջուր խմել։ ծաղիկներդ էլ նույն կերպ ծարավ են մնացել։ ծերուկը դժգոհ է էս երեկո։ մյուսն ամեն ինչ արեց, ամեն կերպ քեզ համոզեց, որ վերջապես գրախանութից գնես էդ գիրքն ու վերջապես օրը մի երկու էջ կարդաս։ ամեն օր գրում ես ու ամեն օր մոռանում։ ծնողներիդ զանգում ես ամիսը մեկ անգամ։ իսկ ընկերներիդ տեսել ես նախանցած շաբաթ։ չես սնվում նորմալ։ ծերուկները հենց դրա համար էլ հավաքվել են։ թափթփված ես դարձել։ քեզ հետ բերել է պետք։ քեզ գտնել է պետք․․․

մի խոսքով, էսքանն էր պատմությունը, մնացածը գրում ես դու։ դու ես որոշում, թե ինչի մասին են խոսելու քո մասին քո ծերուկները։ իրանք հետևում են քեզ, հուշում են քեզ, մեկ-մեկ մոռանում են, մեկ-մեկ էլ ջղայնանում։ ու հաճախ կան բաներ, որ դու չես էլ նկատում՝ ասենք, որ իսկապես սիրահարված ես, կամ խոհանոցի լույսը վառ ես թողել քնելուց առաջ։ ծերուկները նկատում են, գրում են, քննարկում են։ ու իրանց շնորհիվ դու հաջորդ անգամ քնելուց առաջ մի անգամ էլ ես նայում խոհանոցի լույսին, կամ էդ աղջկան տեսնելուց մտածում ես՝ հա՞, միգուցե սիրահարվել եմ։ մյուս անգամ գարեջուր խմելուց միքիչ ավելի ուշադիր կլինես չափի մեջ, որովհետև ծերուկները մի քանի օր առաջ զրուցում էին էդ մասին։ 

իսկ ի՞նչ, եթե ամեն ինչ իրոք էդպեսա։ իսկ ի՞նչ՝ եթե ես չեմ գժվել ու էսքանը անիմաստ չեմ ասում։ պատկերացնում ե՞ս՝ սա լինի իրականը։ 

դե ամեն ինչ արա, որ չջղայնացնես ծերուկներիդ։