-եթե ոչ մի բան չես նախատեսել, լավ միտք ունեմ ծնունդիդ համար` արի կավագործության գնանք Էջմիածնում,-ասումա Արմինը սեպտեմբերի 25-ին ու ես մտածում եմ, որ էդ լավագույն տարբերակնա անիմաստ աղմուկ անելու, ուշադրության կենտրոնում, տենց մի տեսակ արհեստական նշելու: 

   

   

  եկան ու նստեցին ծերուկները կիսամութ սենյակի կենտրոնում։ բոլորեցին փայտի սեղանի շուրջ հինգ ուղեղները։ բոլորը ալեհեր, բոլորը կնճիռներով ու բոլորը կյանքից։ մեկը ծովահենի նման փակել էր աչքը սև կտորով, հավանաբար գիշերն ավելի լավ տեսնելու համար։ ու հենց բարևից հետո կատակեցին աչքը սև կտորով փակելու մասին, կատակեցին թեթև, ծիծաղեցին ծանր, ու գնացին առաջ քննարկելու քեզ, քո կյանքն ու քո ճանապարհը։

   ու ինչ կխոսեն նրանք քո մասին։ ամեն օր տեսնում են ինչպես ես հոգնած ու ալարկոտ բացում աչքերդ։ հաստատ տեսնում են պատին գրված մտքերդ՝ ուզում եմ նորից քնել։ չեմ ուզում արթնանալ։ ուզում եմ նորից ծնվել։ պետք էր գուլպաները միանգամից լվանալ, ոչ թե թողնել սենյակում։ շանը պետք է դուրս տանել։ առանց այդ էլ երկար եմ քնել։ մեղք է բոբին։ բոբին քո շունն է։ շանդ անունը բոբի է։ իսկ դու էսքան ժամանակ չես նկատել, որ անունը նրան դուր չի գալիս։ միայն մի դեպքում է մոտդ գալիս, երբ կանչում ես՝ բոբի ջան, բոբչկա։ այսինքն շունդ սիրում է, երբ սիրում ես իրեն։ բայց չի սիրում, թե ինչ անուն ես ընտրել իր համար։ ինքը ավելի շատ կուզեր երևի լեսի կոչվեր։ կանչում ես լեսի։ մի տեսակ զարմացած նայում է վրադ։ ծերուկներից մեկը արագ գրառում է այդ հայացքը՝ շունը ուրախացավ լեսի կոչվելուց։ դու վեր ես կենում ու գուլպաներդ տանում ես լվացքի մեքենայի մեջ գցելու։ լեսին պոչը ուրախ շարժելով մոտենում է մուտքի դռանը։ եկա։ ասում ես դու ու խալաթդ գցում ես հագդ։ մենակ թե հարևաններից ոչ մեկը չնկատի, որ ես շանս հետևից չեմ մաքրում։ մտածում ես դու, որովհետև մոռացել ես հետդ պոլիէթիլեն վերցնել։ հահ։ գրառում է ծերուկներից մյուսը։ ճակատին կնճիռներ կան, որտեղ դարերով գրվածքներ կարող ես կարդալ։ մտքեր կարող ես լսել։ իսկ ծանր ժպիտի տակ մի քանի էջանոց նախադասություններ են, նրանցից որ չեն ավարտվում։ դու բերում ես շանը տուն։ նրա ու կատվի համար կեր ես լցնում ամաններում ու գնում ես քո խոհանոց, քո նախաճաշի հետևից։ լեսին չմփչմփացնելով է ուտում իսկ սարիին դա դուր չի գալիս։ մի տեսակ նեղացած նայում է քեզ՝ ինչի ես մեր կերամաններն իրար այսքան մոտ դրել։ դու չես հասկանում։ ծերուկը գրառում է անում նոթատետրում ու քեզ հիշեցնում է, որ գազօջախին սուրճ կա։ չես հասցնում անջատել, բարձրանում է։ բայց վերջին պահին փչելով իջեցնում ես սուրճն ու էսօր էլ հարկ չկա գազօջախը լվանալու։ մոտենում ես պատուհանին ու մտածում, որ կյանքն ի վերջո էդքան էլ վատը չէ։ մանավանդ երբ հասցրել ես սուրճը անջատել։ ծերուկը խնդմնդում է քթի տակ ու գրառման կողքին վերջակետ ու փակագիծ է նկարում՝ հետո հիշեցնելու համար, որ էդ պահին ժպտացել ես։ 

մյուսը քեզանից դժգոհ է, որովհետև գիշերները ուշ ժամին շատ գարեջուր ես խմել ու ստիպված ես եղել մի քանի անգամ ստամոքսի  ցավից արթնանալ։ գլխացավերդ էլ էնքան հաճախակի են դարձել, որ խեղճը ամեն անգամ պետք է քեզ բզի, որ հիշես ջուր խմել։ ինչքան համոզեց, չգնեցիր էդ դեղին կպչուն թղթերից, որ սառնարանի վրա փակցնես ու հիշեցնեն քեզ ջուր խմել։ ծաղիկներդ էլ նույն կերպ ծարավ են մնացել։ ծերուկը դժգոհ է էս երեկո։ մյուսն ամեն ինչ արեց, ամեն կերպ քեզ համոզեց, որ վերջապես գրախանութից գնես էդ գիրքն ու վերջապես օրը մի երկու էջ կարդաս։ ամեն օր գրում ես ու ամեն օր մոռանում։ ծնողներիդ զանգում ես ամիսը մեկ անգամ։ իսկ ընկերներիդ տեսել ես նախանցած շաբաթ։ չես սնվում նորմալ։ ծերուկները հենց դրա համար էլ հավաքվել են։ թափթփված ես դարձել։ քեզ հետ բերել է պետք։ քեզ գտնել է պետք․․․

մի խոսքով, էսքանն էր պատմությունը, մնացածը գրում ես դու։ դու ես որոշում, թե ինչի մասին են խոսելու քո մասին քո ծերուկները։ իրանք հետևում են քեզ, հուշում են քեզ, մեկ-մեկ մոռանում են, մեկ-մեկ էլ ջղայնանում։ ու հաճախ կան բաներ, որ դու չես էլ նկատում՝ ասենք, որ իսկապես սիրահարված ես, կամ խոհանոցի լույսը վառ ես թողել քնելուց առաջ։ ծերուկները նկատում են, գրում են, քննարկում են։ ու իրանց շնորհիվ դու հաջորդ անգամ քնելուց առաջ մի անգամ էլ ես նայում խոհանոցի լույսին, կամ էդ աղջկան տեսնելուց մտածում ես՝ հա՞, միգուցե սիրահարվել եմ։ մյուս անգամ գարեջուր խմելուց միքիչ ավելի ուշադիր կլինես չափի մեջ, որովհետև ծերուկները մի քանի օր առաջ զրուցում էին էդ մասին։ 

իսկ ի՞նչ, եթե ամեն ինչ իրոք էդպեսա։ իսկ ի՞նչ՝ եթե ես չեմ գժվել ու էսքանը անիմաստ չեմ ասում։ պատկերացնում ե՞ս՝ սա լինի իրականը։ 

դե ամեն ինչ արա, որ չջղայնացնես ծերուկներիդ։ 

ամեն անգամ NEW POST կոճակի վրա սեղմելուց ասում եմ՝ հիմա ինչով ես մարդկանց ժամանակը խլելու, հիմա քեզ ինչի մասնագետի տեղ դրած ես համոզելու, որ այ՝ այսպես մի արա, զի այսպես ավելի ճիշտ է քեզ համար ընթերցող սիրելի․․․․ ու ամենա-խնդալու-ահավոր-տարօրիանակ-սահմռկեցուցիչ պահն այս պատմության այն է, որ միշտ էլ գտնում եմ մի էդպիսի թեմա։ 

բարև, էսօր կխոսենք չուզելուց։ 

եղել ա, որ աչքերդ բացես ու ասես՝ չէ էլի, չեմ ուզում նույնիսկ վեր կենամ․․․ չես ուզում սուրճդ սարքել, եթե ուրիշն էլ սարքի, չես ուզում խմել, չես ուզում իմանալ՝ տարվա որերորդ օրն է, չես ուզում էդ օրը ապրել․․․ 

արի քեզ մի գաղտնիք ասեմ, որ քեզ էլ ինձ էլ կփրկի էս պատմությունից՝ բոլորի հետ էլ լինումա։ ու ոնց որ քո կյանքի ամեն փուլում, ամեն որոշումից առաջ, դու ունես ընտրության հնարավորություն։ Դու կարող ես մնալ վերմակի տակ, կարող ես անիմաստ scroll անել սոց․ կայքերի էջերդ, տեսնել ընկերներիդ story-ները, որ աշխատանքի գնալու ճանապարհին են (ասենք) կամ հանգստանում են, կամ ինչ-որ մի հիմար բան գրել են էլի` ոնց կարան քո ընկերները մի նորմալ բան գրեն (joking honey)։ Սա առաջին տարբերակն է, որ էդ պահին նույնիսկ նախընտրելի է։ մյուս տարբերակը չեմ ասի, որովհետև տրամադրությունդ պիտի ընկնկի։ պիտի վեր կենաս, քեզ թափ տաս, ինչ-որ հավես երգ միացնես, պիտի սարքես էդ կոֆեն ու խմես, որ ուշքի գաս։ իսկ էդ քեզ պետք չի։ պիտի մարզվես, ինչ-որ համով բան սարքես, կարդաս միքիչ, ի վերջո դուրս գաս տնից, իսկ դու գիտես էդ ինչքան հոգնեցնողա։ հավես չկա, չես ուզում։ կյանքը դրսում առաջա գնում, դու էլ պառկել ու անընդհատ scroll անել ես ուզում։ ուրեմն թող կյանքը դրսում, դու մնա քո վերմակի տակ։ ոչ մի դեպքում չընտրես էդ կյանքի հոսանքին միանալը, չընտրես խնդիրներիդ ու դրանց շղթաներին թեք աչքով նայելը։ քո խնդիրները, սիրելիս, ամենաբարդն են, ամենամեծն են, ամենաահավորն են։ գիտես չէ՞, դու անընդհատ ամեն ինչ անում ես էդ խնդիրները լուծելու համար, բայց ոչ մեկ քեզ չի հասկանում, ոչ մեկ քեզ չի ընդունում, ոչ մի տեղից վերջը չի երևում։ իսկ պայքարելը անիմաստա։ ու՞մ դեմ պայքարես՝ չէ, որ դու էդքան ուժ արդեն էլ չունես, հոգնել ես ու ․․․․ չես ուզում։ 

ես քեզ հիմա ամուր գրկում եմ։ օրվա մեջ քեզ գտնելու լիքը ուժ եմ ցանկանում։ երևի ինչ-որ հիմարություն անենք  էսօր ես էլ, դու էլ։ թե չէ էսքան պարապ մնալ չի կարելի։ 

վաղը իրար հետ կլուծենք բոլոր խնդիրներդ։ կգրենք թղթերին ու կջնջենք կարմիր մատիտով։ էսօր scroll արա։ 

մմմ․․․դուրդ եկա՞վ։ չէ լսի։ վեր կաց։ կոֆեդ դրել եմ արդեն։ վեր կաց, սկսենք․․․

                                                                      

 սպիտակ պատ, բաց շագանակագույն հատակ, երկու աթոռ ու երկար ու իմաստալից զրույցներ։ Զրույցներ, որ ինչ-որ ասելիք ունեն, որ քեզ իրանց հետ մտածելու առիթ են տալիս։ 

էս վերջերս էս ֆորմատը, որ տենց կողքից անվանում ենք պոդկաստ, շատ մեծ տարածում ստացավ մեր շուկայում, ու ես միայն շատ երջանիկ եմ էդ առիթով։ Մանավանդ, եթե ներսի մարդ ես,  ժամանակակիցների լեզվով ասած ինտրովերտ ես, քո մտքերը կիսելու շատ լավ տարբերակ են պոդկաստները։ Պոդկաստները, ոչ թե հարցազրույցները։ Շատ կարևորա, որ հարց տվողը նաև սեփական կարծիքն ա արտահայտում, ինչու ոչ՝ համաձայն չի լինում զրուցակցի հետ, ու էս ամեն ինչը վերածվումա մի հավես քննարկման։ 

Հիմա ներկայացնեմ մեր Youtube-ի իմ ճանաչած հավես ալիքները, որտեղ կարող եք լսել ձեզ հուզող թեմաներ, մտածել իրանց հետ, չ/համաձայնել․․․․

Անյան ու Էդոն հրավիրում են հիմնականում ճանաչված մարդկանց տարբեր ոլորտներից՝ շոու բիզնեսից դեմքեր, սոց կայքերում հայտնի անձինք, խոսում են էդ մարդու հասկացած ու խորացած թեմայից։ Ինձ հատկապես դուրա գալիս, որ իրանք միշտ չի, որ համաձայն են հյուրի հետ, իրանք նաև շատ ինֆո են տալիս, թեկուզ հենց երբ զրույցի ժամանակ էկրանիդ հայտնվումա էն մարդու նկարը, ում մասին խոսում են, իմ նման դեմքերից ու անուններից թույլ մարդու համար դա շատ հաճելիա։ Իրանց հաղորդումները իմ համար լսելի են երեկոները։ Ես դա կապում եմ իրանց նախկին անվան հետ՝ Գործից հետո (ի դեպ ինձ էդ ավելի էր դուր գալիս)։ 

Ինչի՞ եմ խոսում, թե օրվա որ պահին եմ նայում պոդկաստը․ բանն այն է, որ դրանք մոտիվացիայի շատ լավ աղբյուր են ու կարևորա հասկանալ, թե որ զրույցը մոտիվացիայիդ որ լարերինա կպնում։ (լավ էլի, Լիլիթ) 

Yerevan Podcast-ին հակառակ նախընտրում եմ առավոտներս սկսել 

rearrange with Narek Amirkhanyan-ի հետ։  

Նարեկի վիդեոներին ծանոթացել եմ (ինչքան էլ որ զարմանալի լինի) Միշոյի հետ զրույցով։ Խոսում էին մշակույթից, մեր երկրում եղած խնդիրներից, բողոքելուց․․․ Ու հիմա Նարեկի վիդեոները նրանցից են, որ մինչև նայելը մի հատ հավանում եմ, ուղարկում եմ մի քանի հոգու (էն մարդկանց, որ գիտեմ՝ գնահատում են հետաքրքիր թեմաները) ու հետո նոր նայում եմ։ Ինձ շատա դուր գալիս զրույցների թեմաների զանազանությունը, իմ ամենասիրած գրքերին հղումները, որ Նարեկը անումա զրույցի ընթացքում։ Էս վիդեոները լսվում են առավոտները։ Քեզ կարան օգնեն, որ փորփրես, հարցեր տաս, կարդաս, սովորես․․․ ինձ հատկապես տպավորելա Արուսիկ Վակցինայի հետ զրույցը, որից հետ իջա հյուրասենյակ ու հայտարարեցի, որ պապ, գիտեմ, որ դժվարա՝ թողես ծխելը, բայց մեր մոտ էլ երբեք չծխես։ 

Ուզում եմ, որ իմանաք Ոզում եմ խոսենք-ի մասին, որ ֆբ-ում ա դնում վիդեոները Vivaro Culture-ի էջում։ Զառան ու Դիանան խոսում են բոդիպոզիտիվի մասին, ամենահետաքրքիր ու հուզող թեմաներից, ու ձեզ հաստատ կսովորեցնեն սիրել ձեզ, գնահատել ձեզ, առողջ լինել մարմնով ու հոգով։ Եթե օրվա մեջ հավես տրամադրությունա պետք, ինչ խոսք, իրենց կապահովեն էդ ձեր համար։ (Ի դեպ Զառան Ինստայումա շատ ակտիվ, եթե հետաքրքրումա թեման, հետևիր)

Իսկ եթե սեղմես այստեղ, կլսես կրթության, փորձի, կանանց իրավունքների, բռնության մասին խուտուտ տվող զրույցներ։ Մեծ մերսի Էդուկարէ-ին էս թեմաները շոշափելու ու կաղապարները շրջացնելու համար։ 

Ես քեզ իհարկե իրանց մասին էլ կպատմեի, բայց չէ էլի ։Ճ 

Տենց․․․ Հուսով եմ՝ օգնեցի քեզ։ Էս մարդիկ էն քչերից են, որ բողոքելու փոխարեն ինչ-որ բան են անում մեր համար։ Ես էլ ուզեցի, որ շնորհակալ լինեմ իրանց գոնե միայն չբողոքելու համար։ 

Դե քեզ լավ օր, մեկնաբանությունում գրիր, թե դու ինչ ես լսում։ Գըրկ։ Պաչ։ 

երևի/հաստատ լսել ես՝ կյանքը պայքար է․․․և այլն, և այլն․․․ եկել եմ ասեմ՝ չէ։ 

                                                     

Պատկերացնենք՝ երկար ու դժվար օրվանից հետո, երբ շեֆին դուր չի եկել էդ օրվա աշխատանքդ, երբ առավոտյան կոֆեն թափելա գազօջախին ու չես հասցրել մաքրել, երբ ընկերդ սկսել ա ծխել/ ընկերուհիդ քեզանից վերջին սերնդի smart watch ա ուզել ծննունդի նվեր, իսկ գործերդ էդքան էլ լավ չեն․․․այ էդ օրվանից հետո քայլում ես Կոնդով ու դիմացդ մի հատ շատ մեծ՝ խնդիրներիցդ մեծ շուն։ Ի՞նչ ես անում։ Կամ պիտի պայքարես էդ շան դեմ (նու հազիվ  անտիլոպից արագ փախնես էլի) կամ ուղղակի քեզ հանգիստ պահես (այսինքն գլուխդ կախ շարունակես դեպի Լեո)։ 

Հիմա արի էս վերևի պարբերության մեջ շունը հանենք։ Չէ՞ որ մեր մայրաքաղաքի փողոցների բոլոր շները բարի կենդանիներ են ու նորմալա, որ իրանք լիքն են, իրանք մեզ վնաս չեն տալիս, ոչինչ որ հաչում են շատ․․․․(շեղվեցինք շատ) ու շան փոխարեն պատկերացրու կյանքդ։ Ի՞նչ ես անում։ Գլուխդ կախ անցնում ես դեպի Լեո՞, թե՞ փախնում ես կյանքիցդ (կամ ընտրում պայքարի մի տարբերակ)։ 

Կյանքը պայքարա, եթե անհաշտ ես քո հետ։ Եթե կորել ես։ Մենք երազում ենք գտնել մեր soulmate-ին, մենք ամբողջ կյանքում փնտրում ենք իրան, բայց մի րոպե չենք մտածում, որ մեր հոգու ընկերոջը փնտրելու փոխարեն պետք է պարզապես լինել  ընկեր մեր հոգու համար․․․ WOW, Լիլիթ, էս ինչ մտքեր ես ասում, հայուհի՛։ Հը-ը։ Ես չեմ։ Russel Brand-ն ա։ Մի հրաշալի կոմիկ, որ քեզ Մելիքի պես թափ տալ կստիպի։ 

Կյանքը պայքարա, եթե պատրաստ չես։ Եթե թափթփված ապրես, է նորմալա, պիտի պայքարես էլի։ Եթե ուշադիր չլինես ասենք վարկի տոկոսների օրվան, էդ օրդ պայքարա դառնալու, եթե ժամանակին չսովորես, չաշխատես ինքնազարգացմանդ վրա, հետո աշխատանք գտնելը պայքարա դառնալու, եթե առավոտյան արհամարհես գոռգոռացող զարթուցիչիդ, ուշանալու ես ու աշխատանքի գնալդ դառնալու ա պայքար։ Եթե ինչ-որ սնունդ օրգանիզմիդ հյուրասիրելուց առաջ չմտածես՝ ինչքանովա էդ քեզ պետք, մի օր հաստատ ստամոքսիդ խնդիրներով հիվանդանոց կգնաս ու այ քեզ պայքար։ Եթե ամեն օր բազմոցին պառկած հեռուստացույց նայես, ճարպից ու ավելորդ քաշից ազատվելու մի մեծ պայքար կդառնա կյանքդ։ Ի՞նչա պետք դրա համար։ Ընդամենը առողջ ապրելակերպ։ Առողջ ու համերաշխ կյանք ինքդ քեզ հետ։ 

Կյանքը պայքարա, երբ ինքդ քեզ չես հերիքում։ Ես տխուր եմ, որովհետև նա ինձ լքեց, կամ չեմ գտնում մեկին, որ կհասկանա ինձ։ Քանի՞ անգամ եք/ենք ասել/լսել էս արտահայտությունները։ Երբ դու ու քո մտքերը, քո ու քո քննարկումները դառնում են հետաքրքիր, որովհետև դու ամեն օր աշխատում ես մտահորիզոնդ ընդարձակելու վրա, երբ կարդում ես, երբ քեզնից միքիչ էն կողմ էլ ես աշխարհ տեսնում, երբ հետաքրքրվում ես, թե օրինակ ինչի՞ Լիբանանում եղավ էդ մեծ պայթյունը ու ինչա ամոնիում նիտրատը, միքիչ հնարավորա շեղվես որ դու տխուր ես ու ինքը քեզ լքեց։ 

Նայ, կյանքը պայքար չի։ Կյանքը շատ հետաքրքիր ու սիրուն դեպքերի ու դեմքերի շարքա, կյանքը հեշտ չի, բայց ոչ մի բան հեշտ չի, ամեն ինչ պահանջումա հետևողական աշխատանք։ Եթե դու գիտես, թե ուր ես գնում ու ամեն օր մի քայլ անում ես դեպի ճանապարհդ, կյանքը դառնումա Հյուսիսայինի սալահատակ (ձմեռները ուշադիր, սղղումա)։ 

Տենց․․․լուրջ բան չէի ասում։ Զուտ հաշտ եղիր հոգուդ հետ, մարմնիդ ու մտքերիդ հետ։ Ոչինչ որ վերխիդ  յառլիկը անընդհատ ծակումա ու քանի օրա մոռանում/ալարում ես կտրես։ 

Ուրեմն մի շատ խելացի մարդ՝ Ջորդան Փեթերսոնը ասում է՝ եթե ցանկանում ես մարդկանց սովորեցնել մտածել, սովորեցրու գրել։ Ինչու՞ ենք գրում՝ գրում ենք, որ սովորենք մտածել։ Ու մտածել ինչպե՞ս՝ վերլուծական, կամ որ ավելի շատ ենք գործածում՝ անալիտիկ։

Իսկ ի՞նչ է անալիտիկ մտածելակերպը։ Դե մտածելակերպերը տարբեր են, ինչպես տարբեր են մարդիկ։ Կան իդեալիստական, ռեալիստական, համադրական, պրագմատիկ ու հա, մեր էսօրվա թեման՝ անալիտիկ մտածելակերպեր։ Էն հոգեբանական տիպերի նման սրանք էլ ինչ-որ մեկի մոտ հստակ ընդգծված չեն, զուտ գերակշռում է էս կամ էն տիպը։ Լավ իսկ ի՞նչ է անալիտիկ մտածելակերպը,-հարցնում ես դու արդեն երկրորդ անգամ։ Ասեմ․ նայ ինքը պարզեցնում է առաջին հայացքից բարդ ու խառը հարցերն ու խնդիրները։ Օգնում է իրար հետ գործի դնել ինտելեկտուալ հետաքրքրասիրությունդ ու քննադատական միտքդ, որ գտնես էն հարցի պատասխանը, որ մի քանի րոպե առաջ շատ լղոզված էր ու տարօրինակ։ Այ հենց հիմա, եթե մանավանդ նոր ես ծանոթանում գաղափարին ամեն ինչ խառն է չէ՞։ Արի սկսենք սկզբից։

Որպեսզի մեր մեր ցանկացած հարցին գտնենք էդքան կարևոր պատասխանը պետք է հետևենք մի քանի պարզ քայլերի։

Քայլ 1։ Մի քայլ հետ։ Հա, հա, սկզբից մի քայլ հետ գնալը ոչ թե չի խանգարում, այլ օգնումա առաջընթացին։ Երբ հետ քայլ ես անում, ավելի ընդարձակ պատկերացում ես կազմում խնդրի առարկայի մասին։ 

Քայլ 2։ Սկսում ես շերտավորել խնդիրը, առանձնացնել հարցը փոքրիկ հարցիկների։ ։Դ 

Քայլ 3։ Սկսում ես գործել ու հերթով տալ հարցիկների պատասխանը, որոնք ամբողջացնելով էլ կստանաս էն, ինչ փնտրում էիր։ 

Ստեղ մի հատ հիշիր՝  բոլոր հարցերը պատասխանելի են, առնվազն մոտավորապես պատասխանելի են։ 

Սակիչի Տոյոդային ճանաչում ե՞ս։ Ոնց չէ՝ ճապոնական արդյունաբերական հեղաշրջման հայրը կամ պապան ։Դ Ի՞նչ ենք սովորում իրենից։ Հաճախ, եթե ոչ՝ միշտ, միգուցե ստիպված լինես հարցնել մեկից շատ ավելի շատ հարցեր, որպեսզի գտնես փնտրածդ։ Հաճախ, եթե ոչ՝ միշտ, միգուցե ստիպած լինես նույն հարցը հինգ անգամ կրկնել։

Voila! (կասեր ֆրանսիացին) Ունենք մեր հարցի պատասխանը։ Ոչինչ, որ 5 անգամ հարցրինք՝ ինչու։ Պետք է նշեմ, որ իրավիճակը զուտ օրինակի համար էր բերված ու պետք չի նոր աշխատանք փնտրող, երեկ աշխատանքը կորցրած ու պախմելի մեջ մարդուն էսքան ինչու հարցնել։ Կյանքի համար նույնիսկ վտանգավոր է։ Չկրկնեք տնային պայմաններում։ 

Հիմա ասեմ մի քանի խորհուրդներ՝ ինչպես էս ամեն ինչը հնարավորինս տեսանելի դարձնել քեզ համար։ Հատկապես, երբ անալիտիկ մտածելակերպդ ուղղված է աշխատանքային գործընթացին ու քեզ շատ կարևոր հարցի պատասխաններ է պետք՝ 

Իսկ ինչպես զարգացնել անալիտիկ մտածելակերպը։ Կեցցես, շատ լավ հարց էր։ Ասեմ՝ 

-Կարդա, հատկապես ֆանտաստիկ ու դետեկտիվ գրականություն

-մարզվիր ամեն օր 

-ամեն օր մի նոր բան սովորիր

-պոդկաստներ լսիր (ի դեպ սրանք ամեն օր նոր լավ բան սովորելու հրաշալի միջոց են)

-ուսումասիրող ու հետաքրքրասեր եղիր

-հարցեր տուր (ոչ թե դպրոցական Լիլիթի նման ինքդ քեզ, այլ դիմացինիդ, Google-ին)

-համակարգչային խաղեր խաղա (ես էս մի տեսակ չեմ սիրում, բայց մտածեցի՝ քեզ պետք կգա) 

Ասում են պատասխանները գտնելուց հետո բոլոր հարցերը փոխվում են, է ավելի լավ, կյանքն ավելի հետաքրքիր կդառնա, ու էնքան չեք ձանձրանա, որ բակում անիմաստ երգեք՝ ոնց որ մեր հարևանը հենց հիմա։  

Եկեք սկսենք ամենապարզից։ Սրան անվանում են Eisenhower matrix: 

Թուղթը բաժանեք չորս մասի։ Երկու սյունակները վերնագրեք՝ կարևոր և ոչ կարևոր, իսկ երկու տողերը՝ շտապ և ոչ շտապ։ Կարևոր և շտապ դաշտում ձեր առաջնահերթություններ են, անհետաձգելի ու կարևոր գործերը՝ ասենք ընտանիքիդ անդամների հետ որոշել ես ֆիլմ դիտելու գնալ, պետք է պատվիրել տոմսերը, ընտրել ֆիլմը և այլն։ (Հա, ինչքան էլ զարմանալի է, կարևոր և շտապ դաշտում կարելի է խոսել ընտանիքի անդամների մասին) Կարևոր և ոչ շտապ դաշտում հիմնականում ձեր առողջությունն է, առողջ ապրելակերպին հետևելը, սպորտը, յոգան, որովհետև այդ մասին հոգ չտանելու դեպքում մի օր դա կդառնա կարևոր ու շտապ ու մեծ խնդիրներ կառաջացնի։ Շտապ ու ոչ կարևոր․ մի տեսակ խառնվում ենք իրար՝ ինչը կարող է լինել շտապ, բայց ոչ կարևոր։ Պարզվում է՝ կան այդպիսինները՝ էլ փոստ, սոց ցանցերդ, անվերջ զնգացող հեռախոսները, երբ ուրիշները քեզ խնդրում են իրենց գործերն անել։ Շատ կարևոր է թույլ չտալ մարդականց ձեր վզին փաթաթել իրենց առաջնահերթությունները։ Էս դաշտի գրոծերը, իհարկե, կարող ես հետաձգել, կարող ես նույիսկ մերժել։ Ոչ շտապ և ոչ կարևոր․ ես զարմանում եմ ո՞նց ես էս դաշտում ինչ-որ բան գրել։ Եթե գրել ես (TV նայել, համակարգչային խաղեր խաղալ կամ էլի ինչ-որ ոչ օգտակար պարապ բան) շատ ավելի լավ կլինի, որ չանես․․․ առաջ անցիր։ 

Tim Ferriss-ը ամերիկացի պոդկաստեր է։ Առաջարկում է #task-երդ կարգավորելու երեք կետ։ 

* Առաջինում էն թասկերն են, որ նույնիսկ ձախողվելու դեպքում քեզ որոշակի կապեր ու հմտություններ կտան։ 

*Երկրորդում նրանք են, որ անելու դեպքում մնացած թասկերը կամ շատ ավելի հեշտ կդարձնեն, կամ ուղղակի մնացածը էլ անհրաժեշտ չի լինի անել։ 

*Երրորդում էն առաջադրանքներն են, որոնց մասին մտածում ես քնելիս, որոնցով սկսում ես օրդ, այլ կերպ ասած՝ սրտիդ թելադրանքն են։ (Իր դեպքում դա ընկերոջ հետ մի շիշ գինի խմելն ու զրուցելն էր, իսկ այդ զրույցները հետագայում դարձան պոդկաստներ) 

“Follow the excitement”— ասում է Ֆերիսը։

Brian Tracy-ն մի շատ ավելի կրեածիվ ցանկ ունի, որն անվանում է ABCDE:

A-Գործեր, որ պետք է արվեն (like you must do it) ու եթե շատ են այդպիսինները, կարող ես գրանցել A1, A2…

B-Գործեր, որ խորհուրդ է տրվում անել, (like you should do it), եթե չանես, մեղմ հետևանքներ կունենան

C-Գործեր, որ լավ կլինի, որ անես, բայց որ չանես էլ, աշխարհը շուռ չի գա (like it would be nice if you do it)

D-Առաջադրանքներ, որ կարող ես փոխանցել ուրիշին, ուրիշն էլ կարող է անել

E-Առաջադրանքներ, որ կարող ես անտեսել

 

Ինչպես ասում են՝ the last but not the least կամ ամենակարևորը վերջում։ Էսօրվա կարևորագույն դասս եղավ կենտրոնանալ իմ առաջնահերթությունների վրա ու վատ չզգալ “չէ, կներես” ասելուց։ Երբեք մի թողեք ձեր գործերը C-ում ու մի գրեք ուրիշների խնդրանքները A-B-ում։ Մի ապրեք ուրիշների օրակարգով։ Էդ ձեզ չի խանգարի լինել բարի, քանի որ ձեր գործերին ուշադրություն դարձնելով ձեզ հաստատ ժամանակ կմնա ոչ միայն կարևորել ձեր կյանքն ու առաջնահերթությունները (սրա մասին հաջորդիվ) այլ նաև ժամանակ կլինի ուրիշներին էլ ինչ-որ կերպ օգտակար լինելուն։

    ․․․երբ անընդհատ զբաղված ու ճնշող առօրյային հետևումա մի տասը ժամ քնի ժամանակ ունենալու, մի ժամ հանգիստ նախաճաշելու, օրվա գրաֆիկդ հատուկ ծույլի համար նախատեսված գծելու ռեժիմդ, մի տեսակ դու էլ, ուղեղդ էլ, միտքդ էլ սկսում եք նկատել մանրուքներն ու հայերեն ասած՝ սկսում եք բզբզալ։ Մի խոսքով՝ պարապ եմ մնացել։ 

   Գերմանիայում ինչ-որ մեկին (սուպերմարկետում բանջարեղեն կշռող, գանձապահ, ավտոբուսի վարորդ, փողոցում քեզ ինչ-որ հասցե բացատրող անձ մը) հաջողություն մաղթելիս ասում են. “Schönnen Tag noch” (Հաճելի օր Ձեզ) կամ “Schönnen Feierabend” (Հաճելի ․․․․ըըը․․․աշխատանքից հետո ժամանակը էլի, որ հիմանակում երեկոնա)․․․ Եկեք, ասեք՝ արհեստական եվրոպական ստանդարտներ, հիմարություն, երբ ասենք վերջին կոպեկով մտել ես խանութ ու տեսնում ես, որ մսի գինը դարձելա հինգ հազար դրամ ու ասենք չես կարա էդ օրը մի լավ խորոված-քյաբաբով ընթրել, էլ տրամադրությունա մնու՞մ, որ կասիրին ասեմ՝ հաճելի ըըը․․․էդ աշխատանքից հետո ժամանակը․․․ Կամ ասենք մի քառասուն րոպե Մյասնիկյանի խցանումի մեջ մնալուց հետո շատ պետքսա՝ վարորդը լավ օր կունենա թե չէ։ Ես էլ որոշեցի՝ չէ, այ մարդ։ Էս գանձապահը իմ նման մարդա, ոնց ես եմ աշխատանքից հոգնում (բա չլիներ), ինքն էլ նույն զգացողություններն ունի ու ինքը ընդհանրապես մեղավոր չի, որ ես ինչ-որ գնի թանկացումից նեղվել եմ (գինը, Լիլիթ ջան, չի թանկանում, բարձրանումա)։ Վարորդը չի հրճվում, հավատա, հեչ պետքը չի, որ էդքան երկար մնումա խցանման մեջ։ Հիմա քեզանից բան չի գնում, էդքան էներգիա էլ չի ծախսվում, բեր էդ մարդկանց ասա՝ շնորհակալություն, հաճելի օր մաղթի։ 

   Օկ, որոշելուց անմիջապես հետո անցանք գործի։ Ու հենց հիմա ձեզ պատմելիս էլ ուրախանում եմ, երբ հիշում եմ գանձապահի, վարորդի, բանջարեղեն կշռող աղջկա զարմանքները, ունքերի բարձրանալը, երբ ասում եմ՝ հաճելի օր ձեզ․․․Չեն խփում, չեն գոռում, ասում են՝ շնորհակալություն ձեզ էլ։ Նայեք, ինձ հաճելի օր են մաղթել։ ^^ 

    Եկեք միշտ չմնանք նույնը, եկեք փոխվենք, եկեք օրինակ վերցնենք տիեզերքից, որտեղ միակ հաստատունը փոփոխություննա, ինչպես ասումա Շելդընը “Դը Բիգ Բենգ Թեորիի” մեջ։