հեյ,

էսօր երեկոյան քայլելիս Ամիրյանի մայթերից մեկին փոքր բզեզ տեսանք, ու ես հիշեցի իմ մանկության ամենահիմար ու ամենահետաքրքիր զբաղմունքներից մեկը։

մեր տան հետևի սարը (ես գիտեմ, որ շատերդ կպատկերացնեք մի քանի ժամ քայլելու ճանապարհ, իսկ ես բախտավոր էի, ընդամենը 5-10 րոպեի քայլելու ճանապարհ էր) մի քանի տարի առաջ աշխարհի ամենականաչ ու ծաղկառատ սարերից մեկն էր։ երևի չկար դաշտային ծաղիկ, որ էդտեղ չգտնեինք։ մարտ-ապրիլին ամբողջը ձնծաղիկների ծով էր, հետո դաշտը դառնում էր կապույտ ու դեղին զանգակների դաշտ։ դե չասեմ՝ ինչ մաքուր ու ինչ հաճելի օդ կար։ ափսոս՝ էդ ժամանակ չեմ գնահատել էդ, որովհետև մտածել եմ, որ էդպես էլ պետք է լինի էլի։ հիմա էդ սարը փշոտ ու անապատային տարածքա դարձել։ մեղավորներին չգիտեմ, պատճառը հաստատ չեմ կարող ասել, բայց հավանաբար շատ անխղճորեն արոտավայր դարձնելն էր։ ինչևէ, պատմությունը բզեզների մասին էր։

վերցնում էինք լուցկու տուփերն ու գնում բզեզներ հավաքելու։ ամեն տուփի մեջ մի հինգ-վեց հատ հավաքում էինք։ հաճելի բզզոց կար էդ տուփերի մեջ 10-12 տարեկան երեխայի համար։ որոշները սիրում էին բզեզների ոտքերից թել կապել, դնել տաք երկաթին։ տաքանալուց հետո բզեզը բացում էր թևերն ու թռնում։ ընկերներս էլ ուրախ հետևում էին էդ բզեզի թռիչքին։

իմ պլաններն այլ էին։ մեր դասարանի Արծրունի մաման բուժքույր էր։ ամեն տեսակի դեղեր ու ներարկիչներ կային իրանց տանը։ Արծրունը ամեն օր մի տարօրինակ դեղ էր բերում, ամեն օր մի տարօրինակ հեղուկ։ տարբեր դեղեր խառնում էի իրար, էնքան էի սրվակներ բացել, որ արդեն ինձ փորձառու բժիշկ էի պատկերացնում։ մի դեղը մյուսին խառնելիս տարբեր գույներ էինք ստանում, բույսերից հեղուկ էինք քաշում ներարկիչներով՝ կանաչ ստանալու համար, անձրևաջուր էինք հավաքում, էդ էլ էր մեր «թույների» բաղադրիչը։ հիմա պատմության ամենադաժան մասը։

էդ մեր հայտնաբերած տարբեր «թույները» մենք ներարկում էինք բզեզների մեջ։ մի տեսակից բզեզը ուղղակի չորանում էր, մնում տեղում, մյուսից ուռչում էր, որոշ ժամանակ անց հեղուկը մարմնից դուրս էր գալիս, նորից երջանիկ թռնում էր բզեզը։ ու ես ինձ էնքան ուժեղ էի զգում էդ թույներով։ ես համոզված էի, որ դրանք վտանգավոր էին կյանքի համար։

հիմա հավաքածս բզեզների քանակի հազարապատիկ չափով ամաչում եմ էդ մանկությանս էդ զբաղմունքի համար։ խղճում եմ էդ բզեզներին։ բայց նաև մի քանի հազար անգամ ավել կարոտում եմ էդ անհոգ ու հիմար ամառները։ էդ ինչ-ուզում-ես-արա-երբ-ուզում-ես-արա ամառները։ էդ դաշտերի մաքուր օդը, հազար անգամ քարերին ընկած լինելու պատճառով վերքոտված ծնկներն ու արմունկները, սևացած դեմքն ու գզգզված մազերը։

էսօր Անդրանիկը հարցրեց, թե եթե հետ գնալու ու ինչ-որ պահի ինչ-որ բան փոխելու հնարավորություն լիներ կյանքում, ինչ կփոխեի։ երևի ուղղակի բզեզներին չէի սպանի։ մնացած ամեն ինչը ներելի են։

հոգ տար քո մասին

Disclaimer at the beginning: էս պատմությունը գրելը զուտ նոր գիրք կարդալու արդյունքա։ ուրիշ օր սա կհամարեի հիմարություն ու չէի պատմի։ բայց մենք անզոր ենք մեր ցանկությունների դեմ, հատկապես, երբ դրանք վնաս չեն պատճառում ուրիշներին։

հեյ,

իմ շաբաթը սովորաբար շատ ձանձրալիա անցնում՝ միայն աշխատանք։ ինչքան էլ, որ սիրով եմ աշխատում, մեկա մի տեսակ մտածում եմ՝ միգուցե մի օր զղջամ էս օրերին ինչ-որ արկածներ չունենալու համար, մի օր կասեմ՝ աաաայ էն ժամանակ, որ ջահել էի, պետք է սա անեի, սա անեի ու տենց։ դե կյանքա, ոնց ասումա Ջոն Գրինը «Անվերջ Կրիաներ»-ում՝ «Կյանքի համար լավ կարգախոս է՝ ցավում է, թե չէ, էդքան էլ կարևոր չէ»։
որոշեցի կիրակիս հետաքրքիր ու սիրուն դարձնել, անել ինչ-որ հիմար բան։ դուրս եկա տնից էն մտքով, որ մի խենթություն եմ անելու։ հենց հասա կարմիր լույսին, մտածեցի՝ հըմ, վազելով անցնել մեքենաների մեջով, վտանգավորա, պետք չի։ Էդ պահին մի մոտոցիկլ եկավ ու կանգնեց ուղիղ իմ դիմաց։ Իսկ ինչ, եթե գնամ ու խնդրեմ միքիչ վարել իր հետ։ չէ, ինչ իմանաս՝ ուր կհասնես, էլի վտանգավորա։ ուրեմն էդքան էլ պատրաստ չեմ ինչ-որ խենթության։ գիրքս հետս էր։ նստեմ պատահական ավտոբուս ու գնամ՝ ուր որ կտանի։ վատ միտք չէր։ նստեցի ու սկսեցի գիրքս կարդալ՝ ուսումնասիրելով շոգից մի տեսակ հոգնած ու տխուր մարդկանց։ դե ես ինձ հույս եմ տալիս, որ նրանք շոգից են տխուր, ու համոզված եմ, որ այլ խնդիրներ չունեն։ մեկը նստեց կողքս ու սկսեց ուշադիր գրքիս նայել։ միգուցե կարդում էր՝ չգիտեմ։ մի տեսակ անհարմար զգացի՝ հարցնել։ հաջորդ կանգառին նստեցին մեծ ուսապարկերով տղաներ։ մեկը ուսապարկին հենված քնել էր, ու ինձ անընդհատ թվում էր՝ հիմա գլխի վրա շուռ կգա։ մեծ ոլորանին վեր թռավ, երևի ինքն էլ քնի մեջ զգաց, որ հիմա կընկնի։ հասա ավտոբուսի վերջին կանգառ։ վճարեցի ու իջա էն մտքով, որ հաջորդով հետ կգնամ։ ցավոք տարածքը շատ ծանոթ էր ու ես էնտեղ անելու ոչինչ չունեի։ պարզվեց՝ հաջորդը գնալու էր նույն ավտոբուսը։ ու ես տեսա՝ «հիմարա էս աղջիկը» արտահայտություն վարորդի դեմքին, երբ նորից նստեցի ավտոբուս։ Տան ճանապարհին որոշեցի դաշտային ծաղիկներ գնել։ Հենց նրանցից, որ փոքր ժամանակ հավաքում էինք ու փնջեր պատրաստում։ Վաճառողը մի կերպ ելավ տեղից, դանդաղ մոտեցավ։ Հարցրի ծաղիկների գինը, իսկ նա պատասխանեց, որ դրանք էդքան էլ լավը չեն։ Հարցրի, թե չե՞ն վաճառում։ Ասաց, որ վաճառում են, բայց դրանք էդքան էլ լավը չեն, այ կակաչները լավն են, գիշերը փակվում են։ Ես կակաչներ չեմ ուզում, ես ուզում եմ դաշտային փշոտ ծաղիկներ։ Թողեցի ու քայլեցի տուն էն մտքով, որ նա միգուցե ուզում էր ինձ ավելի թանկ ծաղիկ վաճառել, կամ էլ իսկապես լավը չէին դաշտային ծաղիկները։
մի տեսակ ձախողվեց հիմարություն անելու պլանս։ բայց էդ էլ եմ համարում հիմարություն։ մի օր հիշելու ու ծիծաղելու պատմություն։ եթե դու պլանավորել ես ձախողվել, բայց ձախողել ես պլանդ, հիմա հաջողե՞լ ես, թե՞ ձախողվել։ Չգիտեմ։
հոգ տար քո մասին

հեյ,

արթնացել էի թե’ ֆիզիկապես, թե’ հոգեպես էնքան քամված, էնքան անէներգիա, որ չէի ուզում արթնանալ ընդհանրապես։ շաբաթը գերհագեցած էր աշխատանքային առումով, ու ես էլ նվիրվեցի մինչև վերջ։ ուրբաթ կեսօրին արդեն հասկանում էի, որ չեմ ձգում։ ու էսօր առավոտյան կանգնեցի դիլեմայի առաջ՝

թողնել ամեն ինչ, մնալ անկողնում, ֆիլմեր ու հոլովակներ նայել, լռել, լռության մեջ մնալ, հանգստանալ, թե վեր կենալ, պլանավորած գործերը անել, ինչքան էլ որ իսկապես չունեմ էներգիա։

խնդիրն էնա, որ երբ կան անելիքներ, երբ ես գիտեմ, որ սա միակ օրնա էդ ամենն անելու, միտքս չի հանգստանա, մինչև չվերջացնեմ էդ գործերը, ինձ մեղավոր կզգամ, եթե պառկեմ ու ինձ հանգստին տամ։

որոշեցի քչից սկսել։ շատ դանդաղ վայելել առավոտյան սուրճը (նույնիսկ նախաճաշելու հավես չկար), նայել երեկվա կիսատ թողած ֆիլմը, տեսնել օրն ուր կգնա։

հետո խոհանոցին անցա, մի քանի բան մաքրեցի, հավաքեցի, ընթացքում պոդկաստ լսեցի, շեղեցի մտքերս իմ հոգնածությունից, իմ էս անդուր վիճակից։ ու ամեն մի գործ անելիս մտածում էի, որ հենց դա վերջացնեմ, պառկելու եմ, հանգստանալու եմ։

չեղավ նման բան, հիմա մտածում եմ՝ քայլելու գնալ, բայց դեռ չգիտեմ՝ դա ա՞ ճիշտը՝ հանգստանալու համար, թե էլի շարունակում եմ հյուծել ինձ։ այ էդ ինքնամեղադրանքնա ստիպում քայլելու գնալ, չպառկել, ինչքան էլ, որ էդ պետքա օրգանիզմիս։ մի օր էլ դրան կհաղթեմ, մի օր էլ էնքան պատրաստ կլինեմ, որ պառկել ու ոչինչ չանելն էլ օրվա անելիքների ցանկում կլինի։ ու դրանից ես ինձ վատ չեմ զգա։

հոգ տար քո մասին

հեյ,

մի քանի օր առաջ մի հոլովակ էինք նայում, որտեղ փորձարկում էր՝ առանց հեռախոս ապրելու։ հիմնական իմաստը հեռախոսից ու դրա բազմաթիվ հավելվածներից կախվածությունը վերացնելնա։ էդ փորձից պարզվեց, որ էս ժամանակներում առանց հեռախոս ու հատկապես առանց սմարթֆոն ապրելը բավականին դժվարա, եթե ոչ անհնար։ մենք ոչ միայն հասանելի ենք լինում հեռախոսի շնորհիվ, այլ նաև վճարումներ ենք անում, անծանոթ վայրերով ճամփորդելիս օգտվում ենք քարտեզից, նոթեր ենք գրում հեռախոսի մեջ ու էսպես շարունակ։ հեռախոս ունենալը դարձելա կյանքի պարտադիր պայման։

ես էլ ունեմ կախվածություն հեռախոսից ու մի քանի հավելվածներից, ու զգում եմ, թե ինչպես եմ առանց մտածելու վերցնում հեռախոսս աչքերս բացելուն պես։ մի քանի ժամ վատնում եմ հեռախոսի մեջ, ոչինչ չեմ ստեղծում, ուղղակի սպառում եմ։ ու սա ինձ դուր չի գալիս։ եթե մի շրջան կար, որ դա ինձ իսկապես հարկավոր էր՝ անիմաստ մտքերը ցրելու, ուղեղս ուղղակի դատարկելու համար, հիմա պարզապես խանգարումա ինձ, թույլ չի տալիս էդ ժամանակն ավելի ստեղծարար օգտագործել, տասնյակ գրքեր կան, որ իրենց հերթին են սպասում, իսկ ես դեռ հեռախոսի մեջ եմ։

ու սկսեցի մտածել հեռախոսը իմ առօրյայից առնվազն մի ամսով հանելու մասին՝ հասկանալու համար, թե իրո՞ք էդքան բարդա առանց հեռախոս ապրելը։ վճարումներ կատարելու համար ստիպված կլինեմ մոտս պահել բանկային քարտս, կապի մեջ լինելու համար լափթոփս կօգտագործեմ։ նկարներ անելու համար ավելի հաճախ կվերցնեմ խցիկս։

արդեն գրեթե մեկ տարի է՝ չունեմ հեռախոսահամար ու չեմ ստանում հեռախոսազանգեր, մերոնք գրում են ինձ, իսկ զանգելու համար օգտագործում են մեսենջերների զանգային հնարավորությունները։ էդ նաև հնարավորա իմ լափթոփով, ուրեմն էստեղ էլ խնդիրներ չեմ ունենա։

դեռ հստակ չեմ որոշել, թե երբ կսկսեմ փորձարկումս։ բայց հետևելու եմ, թե ինչ նոր սովորություններ են առաջանում էդ շրջանում։ ուշադիր եմ լինելու, թե ինչ եմ վերցնում ձեռքս, երբ չկա հեռախոս։ քո հետ էլ կկիսվեմ փորձարկումովս, թե ինչ դժվարություններ են լինում, կամ ինչ հաջողություններ ունեմ։ ի վերջո՝ գալու ա մի օր, երբ բացարձակ անհնարա լինելու նման փորձարկումներ անելը, ես հիմա օգտվում եմ առիթից։

հոգ տար քո մասին

Հեյ,

Էսօր բանկից էլ փոստ ստացա քարտային տվյալները այլ անձանց չտրամադրելու մասին: Էլ փոստին կցված էր էս նկարը՝

տպավորությունա ստեղծվում, որ բոլոր սկամերները կամ կիբեր հանցագործները հուդիներով քուլ մարդիկ են: իրականությունը լրիվ հակառակնա:

ես ամեն օր առնչվում եմ սկամերների ու իրանց ստեղծած կայքերի հետ, ուղարկած հաղորդագրություններին: ու հաճախ հեռախոսազրույցներ եմ ունենում: իրենք բացարձակ չունեն էդ քուլ կերպարը:

ֆիլմերից մնացած խելացի հաքերների կերպարը անտաղանդ սկամերներին վերագրելը դուրս չի գալիս: Եթե համեմատելու լինենք, իրական հաքերները ռոբին հուդեր են՝ աշխարհում անհավասարությանը վերջ տալու ձգտումով, մինչդեռ սկամերները պարզապես մարդկանց հույզերի վրա ազդող, անտեղյակությունից օգտվող ու գումար կորզող մարդիկ են:

ինչևէ՝ հեռու մնացեք երկուսից էլ :Դ ու երբեք մի փոխանցեք ձեր գաղտնաբառը երկրորդ անձի: Ոչ մի բանկ երբեք ձեզնից չի հարցնի ձեր քարտի կոդը, ոչ մի բանկ ձեզնից չի խնդրի անցնել հղումով ու փոխել ձեր գաղտնաբառը: Եթե նկատել եք, բանկը ձեզ ուղղորդում է միայն՝ մտեք ձեր հաշիվ, գնացեք կարգավորումներ բաժինը…. երբեք ու երբեք մի սեղմեք անծանոթ էլ փոստից եկած հղումի վրա:

Հոգ տարեք ձեր ապահովության մասին

Հոգ տար քո մասին

հեյ,

չգիտեմ որտեղից, բայց հավանաբար փոքրիկ իշխանից սովորել եմ, որ զրուցելը, մտքերն արտահայտելը եղել է ու կա լավագույն բանը, որ կարող էր լինել մարդ արարածի հետ։ հենց դրա համար ենք մենք մարդ, որ կարող ենք խոսել, դրանով ենք տարբերվում մյուս կենդանի արարածներից։ ու շատ վատ զգացի, երբ հասկացա, որ ինչքան էլ կարևորում եմ զրուցելը, մեկա փախնում եմ դրանից, մեկա՝ ամենակարևոր պահին փակվում եմ իմ մեջ ու չեմ խոսում։

ու երեկ, երբ էնքան փակ էի, երբ էնքան էի ուզում ուղղակի լուռ մի բան նայել ու գնալ քնել, ինձ գրեց Գոհարը ու մենք հանդիպեցինք փաբերից մեկում։ ու էդ զրուցելը՝ իրենց՝ Վրաստան գնալու փորձից, հայ-վրացական, հայ-ադրբեջանական հարաբերություններից, ոչ թե կառավարությունների, այլ հասարակ մարդկանց վերաբերմունքից, մեր հին ու անդարդ օրերից, մեր ձախողումներից, փաբում եղած ծեծ ու ջարդից, ինձ չթողեցին էլի մի ավելորդ անգամ մտնել իմ ստեղծած կաղապարի մեջ ու մնալ էդ մութ ոչ մի բան չտվող տարածքում։

էստեղ ուզում եմ անպայման թողնել Գոհարենց պատրաստած նոր հոլովակը, որտեղ վրացիները խոսում են հայերի մասին, հայ-վրացական հարաբերությունների մասին։

էսքանը, ուզում էի ասել՝ ունեցեք մարդիկ, որ ձեզ կհանեն ձեր լռող կաղապարից, խոսեք, զրուցեք, դա միայն հաճելիա։

հեյ,

մի քանի օր առաջ խոսել եմ բոլորին դուր չգալու մասին։ էսօր էլի մտածում էի մեր մեջ արմատացած էդ հատկության մասին ու հիմա ուզում եմ կիսվել ձեր հետ իմ մտքերով։

ինչքան անիմաստ ու լարվածա դառնում օրը ու ընդհանրապես կյանքը, երբ մտածում ես, որ այ էս բանն արեցի, հիմա սա կմտածի էսպես, էս բանը մոռացա անել ու էս մեկին դա դուր չի գա և այլն։

սա հատուկ ա էն մարդկանց, որոնք կոչվում են people pleaser (բոլորին գոհացնող)։ նրանք կարող են չափից շատ աշխատել մենակ նրա համար, որ իրեն գովեն աշխատավայրում, կարող են մարդկանց հետ չհամաձայնել, բայց լռել էդ մասին, կարող են վիրավորված լինել, բայց չասել էդ մասին, միայն թե չկորցնեն էդ հարաբերությունները, միտված են նմանակել ուրիշներին, չգիտեն «ոչ» ասել։

հոգեբանությունը սա բացատրումա ցածր ինքնագնահատականով։ մարդն իրեն կարևոր է զգում միայն ուրիշներին օգնելիս, այլապես համոզված է, որ ինքը արժեք չունի հասարակության մեջ։ այլ պատճառ կարող է լինել կոնֆլիկտներից ոչ միայն խուսափելը, այլ նաև վախենալը։ շատ մեծ նշանակություն ունի մշակույթը, որտեղ ձևավորվել է անձը։ երբ մանկուց լսում ենք՝ մի հակադարձիր ոչ մեկին, նախ օգնիր կողքինիդ, ապա՝ մտածիր քո մասին, ձևավորվում ենք որպես բոլորին գոհացնող ու իր մասին չմտածող անձ։ այստեղ մեծ դեր ունի նաև մշակույթում տիրող սեքսիզմը, երբ, օրինակ կանանցից ակնկալվում է միշտ հոգատար ու ուշադիր լինել տղամարդկանց նկատմամբ։ շատերի համար նույնիսկ դեպրեսիվ է ուրիշներին ինչ-որ չափով նեղացնելը կամ «ոչ» ասելը։

ինչքան էլ, որ գիտեմ, որ սա հոգեբանական լուրջ խնդիր է ու թերապիաներ են հարկավոր հաղթահարելու համար, էսօր մի բան անցավ մտքովս, որ ուզում եմ քեզ էլ պատմել, միգուցե դու էլ էդ ստրատեգիան ընտրես քո համար։

ինչքա՞ն անկեղծ ենք մենք ինքներս մեզ հետ։ ինքներս մեր մասին գիտենք ամեն ինչ։ մեզ տեսել ենք ամենավատ ու ամենալավ վիճակներում։ կամ էն մարդիկ, ում իսկապես հավատում ենք ու վստահում, ում պատմում ենք մեր ամենաթաքուն հույզերը։ նրանք էլ գիտեն մեր ամենավատ որակների մասին։ բայց մենք էլի շարունակում ենք սիրել մեզ, էդ կողքի մարդիկ շարունակում են մեզ հետ մնալ, տանել մեր չփայլող տեսակը։ այսքանից հետո կա՞ ինչ-որ մեկը, որին դուր չգալը կարող է անհանգստացնել մեզ։ ամենաթանկ մարդկանց մոտ, քո սեփական եսի մոտ դու կատարյալ չես, ու դա չի փոխում ոչինչ։ ի՞նչ կարիք կա էլ փորձել դուր գալ բոլորին։

հոգ տար քո մասին

հեյ,

չգիտեմ մարվելի կինոներն են պատճառը, թե արմքոմեդիի մոտակա ստենդափը, բայց էս վերջերս շատ եմ մտածում մուլտիտիեզերքների մասին։ ինչ խոսք, շատ հանգիստ կլինեմ՝ իմանալով, որ ինչ-որ այլ իրականությունում ես ոչ մի գրամ overthink (խնդրում եմ էս բառի հայերենը ասեք) չանող, ամեն ինչ շատ թեթև տանող ու ամեն ծուռ գնացած պահից պանիկող անձ չեմ։

ու էսօր մտքովս անցավ, որ հենց մեր միակ պստլո մոլորակում էլ կան մուլտիտիեզերքներ։ ինչ-որ մեկը քննարկումա հոգեբանական ու ֆիզիկական տրավմաներ, մինչդեռ մեկը քննարկումա հարևանի տան մաքրությունը, մեկի ամենօրյա խնդիրը աշխարհին կարևոր մասնիկ թողնելնա, մյուսինը՝ իմանալ սրա աշխատավարձի չափը, մեկի գլխավոր նպատակը խաղաղություննա, մեկինը՝ պատերազմով նոր հողեր գրավելը։

ի վերջո սրանք էլ փոքր տիեզերքիկներ են, աշխարհներ են, որ էնքան տարբեր են։ մյուս կողմից դու էլ ես տարբեր։ դու էլ ունես քո տարբերակները էդ տարբեր աշխարհներում։ մեկի հետ կարող ես ժամերով զրուցել աշխարհաքաղաքական խնդիրներից, մեկի հետ խոսելու ոչինչ չկա ու դու թվում ես շատ փակ ու տափակ անձնավորություն։ մեկի հետ ջրիկի մեկն ես, մյուսի հետ խոսում ես ամենալուրջ բառարանային բառերով։

խնդրեմ՝ էս էլ ձեզ մուլտիտիեզերք մեր էս տիեզերքում չնկատվող, իրենից ոչինչ չներկայացնող, հավանաբար չլսված մոլորակում։

մնումա՝ հասկանալ, թե էդ քո տեսակներից որնա քեզ ամենահարազատը, որտեղ ես քեզ իրական զգում ու ավելի շատ մնալ էդ տեսակի հետ, էն միջավայրում, որը քեզ ստիպումա ու օգնումա դառնալ էդ տեսակը։ մնումա էս փոխող, պահանջող, ահռելի սպասելիքներով հասարակությունում լինել քեզ հավատարիմ ու պահպանել քո՝ քո սիրած տեսակը։

հոգ տար քո մասին

Հեյ,

Քիչ առաջ մի մանկական խաղի գովազդ եկավ էկրանիս: Որոշեցի նայել՝ տեսնեմ էդ ինչ խաղեր են խաղում փոքրերը: Նկարագրում եմ խաղը՝

Աղջիկը գնումա տուն, տեսնումա իր ընկերոջը ուրիշ աղջկա հետ: Ու որոշումա վրեժ լուծել: Հաջորդ պահին մտնումա ինչ-որ սրահ, որտեղ խաղացողը պետք է նրա մազերը հարդարի, հեռացնի ոտքերի անցանկալի մազերը, նիհարեցնի աղջկան, շպար անի, որ աղջիկը ավելի գեղեցկանա ու, դե հետևաբար ընկերը փոշմանի, որ դավաճանելա իրան: WTF!!!!

Խնդրում եմ՝ եկեք հաշվենք քանի բացասական կետ կա էս խաղում ու գուշակենք՝ ինչով են մտածում խաղը ստեղծողները:

Նախ՝ տղա երեխաների մոտ սերմանվումա էն գաղափարը, որ, օկա դավաճանելը, եթե ընկերուհիդ թոփ մոդելի տեսք չունի, նրանք ենթագիտակցորեն հասկանում են, որ էդա պատճառը: Երկրորդ՝ աղջիկները անառողջ նիհարելուն, իրենց տանջելուն են տրվում, մտածում, եթե ուզում են սիրված լինել, պետք է համապատասխանեն ընդունված հիմար ստանդարտներին. նիհար, երկար մազերով, առանց մի հատիկ մազի մարմին ունենալ…

Խաղի մեջ ձախողման նկարագրություն կար, երբ աղջկա մազերը կարճ ես կտրում, նա սկսումա լացել: Զարմանալի չի, որ մեր մշակույթում կարճ մազերը քննադատվում են, ինչքան էլ, որ սիրուն են, թեթև են, հաճելի են:

Խնդրում եմ, մի թողեք երեխաներին խաղալ այնպիսի խաղեր, որ կազդի գեղեցկության, ինքնագնահատականի մասին իրենց պատկերացումների մասին: Մի սովորեցրեք, որ սիրված լինելու համար պետք է անթերի լինել՝ ըստ որոշ կանոնների: Էդ անտեր խաղի մեջ աղջիկը չգնաց աշխատելու, չգնաց կրթվելու, չգնաց զարգանալու, ճամփորդելու:

Ոչ մի տիպի չհասկացա՝ ինչով են մտածել խաղը ստեղծողները: Հեռու պահեք երեխաներին նման անիմաստ խաղերից:

հոգ տարեք ձեր երեխաների ինքնագնահատականի մասին

Հոգ տար քո մասին

հեյ,

երեկ իմ համար երեկոյան, ձեր համար ուշ գիշերին որոշեցի քնելուց առաջ հեքիաթներ կարդալ, որ իբր ավելի լավ քնեմ։ ընտրեցի մանկությանս հեքիաթների գիրքը։ դրանք կարդացել եմ անհաշվելի անգամներ, բայց իրականում էնքան հետաքրքիր էին, որ Թումանյանի թարգմանություններից գրեթե բոլորը կարդացի։ ու հասկացա մի բան՝ շատ դժվարա էս տարիքում զարմանալ հեքիաթներից ու տողատակերը չտեսնել։

օրինակ՝ «Մարդակերի աղջիկն ու Խորհրդավոր վարպետը» հեքիաթի վերջում երկու եղբայրներ ամուսնացնում են իրենց երեխաներին։ սա իտալական հեքիաթ է։ երևի էդ ժամանակներում ազգակցական ամուսնությունները նորմալ էր, մանավանդ, երբ թագավոր ես։

կամ՝ «Աստղերից իջած կինը» հեքիաթում մայրը որդուն խորհուրդ է տալիս միս չուտել, իսկ աստղերից իջած կինը լրիվ վեգան էր։ հեքիաթը հնդկական է։ ու սա զարմանալի չէ, հնդկական մշակույթում բուսակերությունը նախանձելի տարածում ունի։ իսկ թե ունի՞ դա ազդեցություն իմ կողմնորոշման վրա, մանկությունից տպավորվե՞լ եմ էդ հեքիաթից, ենթագիտակցությանս ինչ-որ կետում մնացելա՞, որ միսը էդքան էլ օգտակար չի, չգիտեմ։

նաև «Կախարդի Քսակը» հեքիաթում աղջիկը օգնումա ձիուն, այծին, ջրաղացին, չնայած, որ շտապում էր ու կախարդը ամեն պահ կարող էր գտնել նրան ու քար դարձնել։ էդտեղի՞ց ա ազդեցությունը, որ չեմ սովորել «չէ, կներես» ասել։

«Որոտ թագավորը» ծերից ծեր սարկազմ էր։ հիշում եմ՝ ոնց էի եղբորս համար էս հեքիաթը դերերով կարդում։ էդ օրվանիցա՞ սարկազմը կյանքիս կարևոր մաս դարձել։

«Գեղեցկուհի Վասիլիսան» էլ երևի սովորացրելա անշունչ առարկների հետ խոսել ու մի տեսակ պատասխան ակնկալել։ ափսոս տիկնիկները միայն հեքիաթներում են խոսել կարողանում։

ու վերջապես՝ «Անգին քարը» սովորեցրելա, որ արդարությունն ու խիղճը կարևոր արժեքներ են, որ պետք չի կորցնել ոչ մի դեպքում։

տենց բաներ։ ես գնամ շարունակեմ կարդալը, իսկ դու

հոգ տար քո մասին